Als Boxtelse consul van de Oorlogsgravenstichting ontdekte Jan van Beers op het kerkhof bij de Sint-Petrusbasiliek de laatste rustplaats van enkele mensen die enkele dagen vóór de bevrijding van Boxtel om het leven kwamen door oorlogsgeweld. (Foto: Henk van Weert).
Als Boxtelse consul van de Oorlogsgravenstichting ontdekte Jan van Beers op het kerkhof bij de Sint-Petrusbasiliek de laatste rustplaats van enkele mensen die enkele dagen vóór de bevrijding van Boxtel om het leven kwamen door oorlogsgeweld. (Foto: Henk van Weert). Foto:

JAN VAN BEERS TRACEERT GRAVEN BURGERSLACHTOFFERS

Ook bij Sint-Petrus liggen oorlogsdoden

HENK VAN WEERT

Jaarlijks worden tijdens dodenherdenking bloemen gelegd bij de graven van oorlogsslachtoffers op het Heilig Hartkerkhof. Maar twee jaar geleden ontdekte Jan van Beers, de Boxtelse consul van de Oorlogsgravenstichting, dat óók op het kerkhof bij de Sint-Petrusbasiliek enkele burgerslachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog hun laatste rustplaats hebben gevonden. ,,En daar mag op 4 mei ook best eens aandacht aan worden besteed."

Van Beers is al jarenlang nauw betrokken bij de lokale invulling van dodenherdenking. In het verleden vormde de oud-secretaris van Boxtel Vooruit mede het lokale 4 & 5 mei-comité. Maar als Indiëveteraan is hij nóg elk jaar present bij de herdenkingsplechtigheid. Dat was afgelopen donderdag niet anders. Daar meldde hij terloops dat ook op het Sint-Petruskerkhof oorlogsslachtoffers liggen begraven.

Deze week inspecteerde Van Beers de graven. ,,Als consul van de Oorlogsgravenstichting moet ik elk jaar verslag doen van de onderhoudstoestand. Twee jaar geleden vroegen ze me een inventarisatie te maken van de graven van burgerslachtoffers. Hun namen zijn bekend, die heeft mijn voorganger Gied Segers ooit in kaart gebracht." Van de meesten is de laatste rustplaats onbekend. Alleen de graven van negen bewoners van de Mijlstraat, die omkwamen door de inslag van een V2-bom in december 1944 (Boxtel was toen al bevrijd), zijn bekend. ,,Het is in ieder geval duidelijk dat op begraafplaats Munsel géén slachtoffers zijn begraven. Mede omdat tijdens de bevrijdingsdagen van Boxtel in oktober 1944 daar volop artillerieschoten werden afgevuurd", aldus Van Beers. De graven die hij twee jaar geleden bij de Sint-Petrusbasiliek ontdekte, zijn waarschijnlijk van mensen die door gevechtshandelingen tussen geallieerden en Duitsers omkwamen.

Op drie van de vier grafstenen die bij elkaar staan, zijn de namen te lezen van namen die op de inventarislijst met burgerslachtoffers voorkomen: Wilhelmus Jonkers en Johanna Giezen, Johannes Troeijen en Drieka en Johannes van den Akker. Allen lieten zij op 20 oktober 1944 het leven. Vijf dagen later was de bevrijding van Boxtel een feit. Van Beers denkt dat een vierde grafsteen er ook bij hoort, maar de namen die daarin staan gebeiteld, zijn zodanig verweerd dat ze niet meer leesbaar zijn.

BLOEMEN LEGGEN

Van Beers herinnert zich uit zijn jeugd dat hij als verkenner, samen met andere scoutingleden, jaarlijks op 4 mei bloemen legde op alle graven van oorlogsslachtoffers. In totaal zijn 33 namen van Boxtelse burgerslachtoffers bekend uit de Tweede Wereldoorlog. Tien daarvan zijn elders om het leven gekomen, deels in nazi-Duitsland. ,,De 23 andere slachtoffers vielen allemaal in de maanden september en oktober 1944 toen de geallieerden deze regio bevrijdden."

Dat de Boxtelse consul de graven aantrof, had alles te maken met het verzoek van de Oorlogsgravenstichting om de laatste rustplaats op te sporen van C.W. van de Sande. Diens naam staat, samen met die van M.M. van der Schoot, op een koperen plaquette die in de hal van het NS-station hangt. Beide mannen werkten voor de spoorwegen en NS heeft kort na de oorlog de namen omgekomen personeelsleden overal in het land op soortgelijke wijze laten vereeuwigen. Van der Schoot is een van de V2-doden op het Heilig Hartkerkhof, het graf van Van de Sande is onbekend. De speurtocht van Van Beers leverde niets op. ,,Ik ben alle grafstenen nagegaan, maar heb zijn naam nergens kunnen traceren. Wel kwam ik dus dit groepje graven tegen."

In aanloop naar dodenherdenking plaatste de Boxtelse heemkundige Nel van Doorn vorige week dinsdag een afbeelding van een bidprentje op de Facebook-pagina 'Je bent Boxtelaar als...' Ze trof het prentje aan in de nalatenschap van haar schoonvader en vroeg zich af of iemand er iets meer over kon vertellen. Van Beers reageerde en meldde dat het graf nog is te vinden op het Sint-Petruskerkhof.

De lokale consul van de Oorlogsgravenstichting zou het passend vinden als voortaan op 4 mei ook aandacht zou worden besteed aan de nu getraceerde slachtoffers. ,,Vanuit de Sint-Petrusbasiliek trekt de stille tocht naar het Indiëmonument op de Koppel. We zouden voortaan eigenlijk best over het kerkhof daar naartoe kunnen trekken..."