GEDENKTEKEN VOOR ONBEKENDE MILITAIREN DIE IN WOII OMKWAMEN IN BOXTEL
'Neergestorte piloot is me altijd bijgebleven'
HENK VAN WEERT
Tijdens de jaarlijkse dodenherdenking in Boxtel wordt donderdag 4 mei een monumentje onthuld op het Heilig Hartkerkhof. Met het gedenkteken worden alle onbekende strijders herdacht die in Boxtel vielen voor vrede en veiligheid tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toch komt er één naam op te staan: die van de Amerikaanse jachtvlieger Daniel B. Nazzarett. Hij werd op 22 februari 1944 op 22-jarige leeftijd boven Tongeren neergeschoten en overleed ter plekke...
Steevast voert op 4 mei een stille tocht vanaf de Sint-Petrusbasiliek - via het Indiëmonument - naar de oorlogsgraven bij de voormalige Heilig Hartkerk. Er worden bloemen gelegd bij de laatste rustplaats van omgekomen RAF-piloten en de burgerslachtoffers van een vliegende bom die in december 1944 neerkwam in de Mijlstraat. Tijdens de plechtigheid worden bloemen gelegd, klinkt het Wilhelmus, wordt gevendeld en is het twee minuten stil. Volgende maand wordt op diezelfde avond een nieuw monumentje onthuld.
WAKKER LIGGEN
Initiatiefneemster is Sybilla Buisman. De Boxtelse opticien kreeg vorig jaar in de nacht vóór dodenherdenking een spirituele boodschap. ,,Ik kón maar niet in slaap komen. 'Iets' zei me dat er in Boxtel nog een onbekende soldaat geëerd moet worden. Ik sprak er na afloop van de herdenking, als koffie wordt geserveerd in zaal De Adelaar met mensen van Boxtel Vooruit over. Ook kwam ik in contact met wethouder Herman van Wanrooij die aangaf wel iets te voelen voor een gedenkteken voor onbekende gevallenen."
Boxtel Vooruit bracht Buisman in contact met Piet Snijders. ,,Ze wisten dat ik correspondeerde met de nabestaanden van een Amerikaanse vliegenier die boven Boxtel uit de lucht was geschoten en het leven had gelaten", vertelt Snijders (85). Als achtjarig ventje zag hij hoe het jachtvliegtuig door Duitse toestellen werd belaagd en vervolgens neerstortte. ,,Mijn ouders woonden aan de Van Ranststraat en bij mijn vader achter op de bagagedrager zijn we gaan kijken. Het vliegtuig kwam terecht in de buurtschap Tongeren, waar nu de volkstuintjes zijn op de hoek van zandpad De Hoefkens."
NABESTAANDEN
Een of twee dagen later was Snijders als misdienaar getuige van de begrafenis van Nazzarett. ,,Er was niemand bij. Alleen kapelaan Jan van der Rijdt die de uitvaart verzorgde en koster Karel van den Braak", herinnert de oud-architect zich. Het voorval is hem altijd bijgebleven. ,,Twee jaar geleden belandde ik op de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC - red.) waar informatie over alle neergestorte oorlogsvliegtuigen is te vinden. Er stond een kort stukje over het neergeschoten jachtvliegtuig op Tongeren en daarop heb ik gereageerd. Ik schreef wat mijn herinneringen waren en dat leidde weer tot reacties van anderen. Op die manier ben ik in contact gekomen met de nabestaanden van Daniel Nazzarett. Zijn zus was blij dat na meer dan zeventig jaar meer bekend is geworden over de manier waarop haar broer is verongelukt. We hebben uitvoerig met elkaar gecorrespondeerd via e-mail."
Voor Buisman is het een klein wonder dat Nazzarett jachtvlieger is geworden. ,,Uit de verhalen van zijn familie weten we dat hij daar als kind al van droomde, maar polio leek roet in het eten te gooien. Een succesvolle behandeling door een chiropractor zorgde ervoor dat die droom alsnog kon uitkomen."
MARGRATEN
Daniel B. Nazzarett lag twee jaar begraven op het Heilig Hartkerkhof. Tijdens de oorlog werden daar wel meer militairen tijdelijk begraven, herinnert Snijders zich. ,,In december 1946 is de militair herbegraven op de erebegraafplaats in het Zuid-Limburgse Margraten. Toen pas hoorde zijn familie dat de vliegenier was omgekomen."
Joe Porreca, de zoon van Nazzaretts zus, komt begin mei vanuit de Verenigde Staten naar Boxtel om de onthulling bij te wonen van het gedenkteken dat Buisman liet maken. Ook de familie Meertens die het graf van Nazzarett in Margraten heeft geadopteerd en onderhoudt, heeft laten weten de plechtigheid tijdens dodenherdenking bij te wonen.