Eerste excursies voor edelherten in natuurgebied De Scheeken volgeboekt
De schuwe koning van Het Groene Woud
PÅL JANSEN
De eerste edelhertenexcursies die zaterdag plaatsvonden, waren in een mum van tijd volgeboekt. Verdeeld over vier groepen wandelden meer dan honderd geïnteresseerden met evenzoveel camera's en verrekijkers door natuurgebied De Scheeken. Maar of het edelhert zich aan iedereen liet zien...
,,Nu zijn we in het edelhertengebied aangekomen. Welkom", vertelt Bram Houben van ARK Natuurontwikkeling trots wanneer de laatste groep van de dag het veerooster is gepasseerd. Hij is de coördinator van het edelhertenproject, maar voor de gelegenheid fungeert Houben deze dag als gids. Rond schemertijd laten de dieren zich het beste zien weet ook hij. ,,Dat we ze zien is natuurlijk niet zeker."
Maar tijdens de wandeling weet gids Houben tal van interessante feitjes op te lepelen over hoe ARK Natuurontwikkeling en Brabants Landschap het gebied hebben ingericht voor de 'koning van het woud'. ,,Tussen het hekwerk en de grond zit twintig centimeter ruimte. Edelherten kunnen daar niet onderdoor, maar wel dassen en ander 'klein spul'. Ook vind je verschillende reeënpoortjes in het hek."
Gebiedsbeheer
Natuurliefhebber Guido Stooker luistert met interesse naar de uitleg tijdens de excursie. Na een carrière van dertig jaar als natuurbeschermer bij Staatsbosbeheer, struint hij als pensionado dit soort projecten af. ,,Jarenlang pleitte ik om dieren zoals het edelhert te herintroduceren in de Nederlandse natuur. Daarom vind ik het prachtig dat ze er weer zijn. Nieuwsgierig ben ik naar hoe ze het gebied managen. Nog steeds doe ik veel met natuur. Zo adviseer ik gemeente Tilburg over natuurbeheer. Dan moet je op de hoogte blijven van recente ontwikkelingen."
Zo hebben Brabants Landschap en ARK Natuurontwikkeling een calamiteitenteam opgezet, voor het geval dat een hert ontsnapt. Een speciale dierenarts die een verdovingsgeweer kan hanteren, staat paraat. Lokale jagers komen op afroep wanneer edelherten gevaarlijke situaties creëren (op een snelweg bijvoorbeeld) en afschot noodzakelijk is. Ook boa's en politie ontvingen instructies. Houben: ,,De herten zijn ons eigendom. Daar moeten we verantwoordelijk mee omgaan."
'Daar, aan de rand...'
Jacqueline de Roos uit Liempde woont in de buurt van het edelhertengebied. ,,Ik wandel graag en eerder zag ik al edelherten rondlopen, maar wilde ook het verhaal erachter weten", vertelt Jacqueline. Vriendin en medewandelaar Irene Rierink vervolgt: ,,Leuk als we er één te zien krijgen, maar volgens mij is dat rond schemertijd pas."
De groep stopt echter. Half verholen tonen klinken terwijl verrekijkers en camera's op ooghoogte komen. ,,Daar, aan de rand", fluistert Houben enthousiast.
Enkele honderden meters van het pad verschijnt een hinde aan de bosrand. Al gauw kijkt het edelhert richting de groep mensen met camera's en verrekijkers voor hun ogen. Langzaam schuifelt ze naar achteren en na enkele ogenblikken verdwijnt de hinde achter de bomen. Achteraf bleek deze groep geluk te hebben. ,,Niet iedereen zag er een vandaag", zegt Houben.
Uitkijktoren
Vooralsnog zijn de dieren schuw, maar zodra zij wennen aan de omgeving, voorbijtrekkend verkeer en wandelaars die door het gebied lopen, zullen zij zich eerder tonen. In de toekomst komt er bovendien een uitkijktoren in het gebied. ,,Die bouwen we op de plek waar het bronsten plaatsvindt", vertelt Houben. ,,Als herten een neiging krijgen tot paren, zoeken ze daar plekken voor uit. Maar die locaties wisselen in het begin. Na verloop van tijd paren ze op vaste stekken. Wanneer wij dat zien (vier edelherten dragen een traceerchip, red.), plaatsen we de toren."
,,Naar de bronsttijd ben ik erg nieuwsgierig", vertelt Jacqueline. ,,Het geluid ken ik al; eerst woonde ik aan de rand van de Veluwe. Maar ik wil ook zien hoe de mannetjes het gevecht met elkaar aangaan en met geweien tegen elkaar kletteren."
Daarvoor moet Jacqueline toch even wachten: de bronsttijd is naar verwachting aan het begin van de herfst. Houben: ,,Als de excursies deze maand zijn afgelopen, organiseren we tegen die tijd weer nieuwe rondleidingen door het gebied."