GEMEENTERADEN ZIJN AAN ZET

'Het momentum voor opsplitsen Haaren is nu'

2 februari 2017, 08:50

CARRY DIRKX

Voor een volle zaal, met in het publiek politici, ambtenaren en inwoners uit de gemeente Haaren en de burgemeesters van Boxtel, Vught en Oisterwijk, werd dinsdagavond het provinciale advies over de opsplitsingdatum van de gemeente Haaren gepresenteerd. Per 1 januari 2020 zou deze gemeente verdeeld kunnen worden over Boxtel, Tilburg, Oisterwijk, Vught en Heusden, luidt dat advies. Het dorp Esch gaat dan waarschijnlijk bij Boxtel horen. Deze datum is de snelst haalbare en die snelheid is noodzakelijk, vindt Roel Augusteijn, die het advies uitbracht. Ook adviseert hij de inwoners te horen én betrekken bij het proces van opsplitsing.

,,Ik heb haast", zei Augusteijn tijdens zijn presentatie. ,,Het momentum om op te splitsen is nu, ook voor de gemeenteraad van Haaren. Het proces nu afmaken, is krachtig." Hij doelde met het 'momentum' op de welwillendheid van met name de buurgemeenten Boxtel, Oisterwijk en Vught. Die zijn bereid respectievelijk de dorpen Esch, Haaren en Helvoirt op te nemen binnen hun grenzen en moeten daartoe 'aardig wat ellende op bestuurlijk gebied aangaan', aldus Augusteijn.

Deze gemeenten moeten namelijk extra gemeenteraadsverkiezingen uitschrijven in november 2019, slechts anderhalf jaar na de reguliere gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018. Dat betekent dat er anderhalf jaar bestuurd moet worden - waarna er weer verkiezingen volgen. Voor de gemeente Tilburg, waar het dorp Biezenmortel waarschijnlijk bij gaat horen, geldt dat niet. Als Biezenmortel wordt toegevoegd aan Tilburg is een grenscorrectie voldoende en daarvoor zijn verkiezingen niet nodig.

ONDUIDELIJKHEID

De gemeente Heusden werd verrassend als vijfde betrokken gemeente genoemd. Volgens Augusteijn voelen inwoners in het noorden van de gemeente Haaren zich verwant met Drunen. Ander argument is dat natuurgebied De Loonse en Drunense Duinen onder de verantwoordelijkheid van één gemeente zou gaan vallen. Als de gemeente Heusden een stukje Helvoirt zou 'overnemen', zou ook hier een grenscorrectie voldoende zijn.

Augusteijn stelde dat snelheid in het proces geboden is om nóg een belangrijke reden. ,,Bij de gemeente Haaren en bij de betrokken buren is er grote onduidelijkheid over de toekomst. Dat is fnuikend voor het functioneren van die gemeenten." Hij noemde met name de gemeente Boxtel, die veel gemeentelijke taken voor Haaren uitvoert, waaronder de Wmo. In een gesprek en in een brief heeft Boxtel tegenover Augusteijn uitgesproken zich zorgen te maken als de ontvlechting van de gemeente lang op zich laat wachten - en dat met name kwetsbare mensen in Haaren dan in de knel kunnen komen. Dit soort geluiden zetten Augusteijn aan tot snelheid om tot een advies te komen: zijn aanbeveling ligt er twee maanden eerder dan verwacht. ,,Na de eerste ronde gesprekken in december, met inwoners en buurgemeenten, voelde ik een hoge mate van urgentie om vaart te maken met het proces", zegt hij. Burgemeester Mark Buijs van Boxtel wil nog niet inhoudelijk reageren op het rapport. ,,Ik ga hiermee naar de gemeenteraad", zegt hij. Wel herhaalt hij zijn eerdere uitspraak over Esch. ,,De Esschenaren zijn welkom om bij Boxtel te horen, mits ze dat zelf willen." Ook de burgemeester van Haaren, Jeannette Zwijnenburg-van der Vliet onthoudt zich van commentaar. ,,De gemeenteraad gaat hierover", zegt ze.

WAT WIL ESCH?

Esch lijkt een ietwat blinde vlek in het verhaal. De Esschenaren roerden zich vanaf het begin weinig in het debat om opsplitsing. Want hoe begon het ook weer? Haaren zou ambtelijk gaan fuseren met Boxtel en Sint-Michielsgestel. Tot inwoners in protest kwamen. Vooral de Haarenaren roerden zich: zij wilden bij Oisterwijk horen. De gemeenteraad blies vervolgen de voorgenomen ambtelijke fusie af en besloot in april 2016 zelfs de hele gemeente Haaren op termijn op te splitsen.

Hoewel veel inwoners van de gemeente zich gedurende dit traject lieten horen, bleef het in Esch relatief stil. ,,Esch is een uitzondering, dat klopt", bevestigt Augusteijn. ,,De opsplitsing leeft minder dan in de andere dorpen." Ook hij kreeg geen duidelijk beeld van de wens van de Esschenaren. Wat wél voor alle vier de dorpen geldt: de sterke gemeenschapszin. ,,De identiteit van het eigen dorp is belangrijk voor de vier dorpen in de gemeente. Dat moet behouden blijven bij splitsing", zegt Augusteijn. Bewoners moeten dan ook mee kunnen denken in het splitsingsproces en kunnen daarin ondersteuning verwachten van de provincie.

Vooralsnog zijn nu de gemeenteraden aan zet van alle zes betrokken gemeenten. Zij moeten reageren op het advies en uiteindelijk ook beslissen of ze het splitsingstraject in willen gaan.