BURGEMEESTER MARK BUIJS: SAMEN VECHTEN TEGEN CRIMINALITEIT
'Keihard ingrijpen en kaalplukken'
Of burgemeester Mark Buijs van Boxtel ooit bedreigd is door drugscriminelen, wil hij liever niet zeggen. Wel had hij regelmatig een gesprek met inwoners in wier woning een hennepplantage was aangetroffen. ,,Dat leverde wel eens ongemakkelijke situaties op. En zeker, dat legde soms wel eens stevige druk op mijn functie."
MARC CLEUTJENS
De drugscriminaliteit tiert welig in Noord-Brabant. In hun deze week verschenen boek 'De achterkant van Nederland' leggen bestuurskundige Pieter Tops en journalist Jan Tromp een wereld bloot waarin drugscriminelen steeds meer voet aan de grond krijgen in deze provincie en de scheiding tussen de bovenwereld en de onderwereld lang niet overal even helder is. Burgemeesters die de strijd aanbinden met de criminelen, worden soms met de dood bedreigd of moeten onderduiken.
Mark Buijs is een van die Brabantse burgemeesters die openlijk strijd voert tegen drugscriminaliteit. In tegenstelling tot zijn ambtsgenoten Jan Hamming van Heusden - Buijs was hier voor zijn komst naar Boxtel wethouder en waarnemend burgemeester - en Jan Boelhouwer van Gilze-Rijen, heeft hij nog geen tientallen sluitingen van drugspanden op zijn naam staan. Maar het zijn er minstens tien en meer acties zijn niet uit te sluiten.
Het is opvallend dat Boxtel onder uw leiding schijnbaar veel actiever ten strijde trekt tegen drugscriminaliteit.
,,Het klopt dat het voor mijn tijd minder voorkwam dat hennepkwekerijen werden opgerold of andere acties werden gehouden. Duidelijk is dat de prioriteiten anders lagen en dat zeg ik zonder daarover een waardeoordeel te vellen. Ik constateer wel dat Boxtel geen eiland is en kijkend naar de leeftijdsopbouw en de stedelijkheid moet je niet denken dat hier geen drugscriminaliteit voorkomt."
Hoe bent u te werk gegaan om ook in Boxtel een vuist te maken tegen drugscriminaliteit?
,,Ik vond dat de bestrijding anders georganiseerd moest worden. Maar daar heb je awareness voor nodig, bewustwording. Er moet een organisatie gevormd worden die ogen en oren heeft en signalen opvangt als er iets loos is. En natuurlijk moet je voldoende capaciteit hebben als je invallen wilt doen en panden wilt laten sluiten. Daarvoor is soms een lange adem nodig. En samenwerking. Net zoals mij ambtsgenoten Hamming en Boelhouwer het zeggen: onze inzet kan alleen slagen als we een integrale aanpak kiezen. Dus samenwerken met de politie, het Openbaar Ministerie en in Boxtel met een partij als woonstichting Sint-Joseph. De politie is een hele grote partner in Boxtel. Die heeft de speerpunten echt verlegd om mee te kunnen strijden en dat verdient bewondering."
Welke boodschap wilt u laten horen?
,,Als burgemeester van Boxtel wil ik, net als in veel andere Brabantse gemeenten gebeurt, laten zien dat we een vergroeiing van de onderwereld met de bovenwereld niet tolereren. We laten het hier niet gebeuren. Punt. Dus laten we onze tanden zien. Wie betrapt wordt, kan rekenen op stevige sancties dankzij de Opiumwet die mij instrumenten geeft om drugspanden te sluiten. Keihard ingrijpen en ze allemaal kaalplukken, dat is het devies. Ook in Boxtel."
Zo zei Buijs' ambtsgenoot Boelhouwer het deze week ook voor de microfoon van NPO Radio 1. Criminelen malen niet om een geldboete of een minimale gevangenisstraf, maar zijn wel gevoelig als ze op alle fronten worden aangepakt. Dus hun huis kwijtraken, alle bezittingen moeten inleveren en tot de bedelstraf worden veroordeeld. En als er kinderen in het spel zijn, praten ook Bureau Jeugdzorg en de Kinderbescherming een woordje mee.
Boelhouwer en Hamming geven in het boek van Tops en Tromp aan wel eens met de dood te zijn bedreigd. Andere burgemeesters moesten wel eens vluchten of onderduiken? Zijn dat ook uw ervaringen met drugscriminelen?
,,Ik wil niet in details treden. Laat ik zeggen dat mijn aanpak, in Boxtel maar ook in de gemeente Heusden waar ik bestuurder was, wel eens tot ongemakkelijke situaties heeft geleid. Dat legt soms druk op mijn functie. Maar ik herhaal wat Jan Hamming zei bij Jinek: het is niet relevant of we als burgemeesters worden bedreigd. Het is onze opdracht om keihard op te treden en niet bang te zijn. Ik slaap goed en lijd er niet veel mee."
Gaat u in gesprek met mensen in wier woning een hennepplantage is aangetroffen of sprake is van andere drugscriminaliteit?
,,Altijd. Ik nodig iedereen die wordt aangepakt uit om op gesprek te komen. Niet iedereen gaat op de uitnodiging in, maar het komt voor dat ik mensen spreek. Dat is niet altijd even prettig, maar ik vind dat ik zelf het woord moet voeren en de bal niet bij anderen neer moet leggen."
Wat moet er in uw ogen gebeuren om de drugscriminaliteit in Brabant aan te pakken?
,,Wij moeten onze tanden laten zien. Maar nog meer is een cultuuromslag nodig. Kennelijk is het nu te gemakkelijk om in dit criminele circuit terecht te komen en heerst er een cultuur die snel geld verdienen verheerlijkt. Om te kunnen onderzoeken waar het in onze samenleving fout gaat, is geld van het Rijk nodig, bijvoorbeeld om het jeugdbeleid verder uit te bouwen en jongeren meer perspectief te bieden."
,,Het moet afgelopen zijn dat onze inwoners in de verleiding komen om de makkelijkste weg te kiezen. En dus moeten we mensen perspectief bieden en moeten mensen zelf bereid zijn andere keuzes te maken. Stop met die handel, ga gewoon lekker naar school, bouw een gelukkig leven op en ben trots op wat je kunt en wat je doet."
FOTO BOVEN: Burgemeester Mark Buijs ijvert met andere Brabantse burgemeesters voor een keiharde aanpak van de drugscriminaliteit. (Foto: Peter de Koning).
