SCHOOL WIL JONGEREN MOTIVEREN MET NIEUWE STRATEGIE
Leerlingen nemen zelf regie op JRL
LONNEKE HOONDERT
Kinderen moeten hun keuze voor een middelbare school niet laten afhangen van willekeur of omdat hun ouders het graag willen. En ook tijdens hun schoolcarrière zouden ze zélf bewuster moeten kiezen voor vakkenpakketten en de wijze van studeren. Daarom introduceert het Jacob-Roelandslyceum (JRL) - dat zaterdag 14 januari een open dag houdt voor schoolverlaters van het basisonderwijs - de slogan: 'Neem jij de regie?'.
Niet alleen kinderen uit Boxtel zullen straks in september starten in de eerste klas van de school aan de Grote Beemd. ,,Onze leerlingen komen onder meer uit Vught, Oirschot, Helvoirt, Oisterwijk, Sint-Michielsgestel, Best en Sint-Oedenrode. In die dorpen zijn ook scholen, maar die kinderen kiezen bewust voor het JRL", zegt Esther Loupias, afdelingsleider brugklas, terwijl ze een plattegrond van de regio toont. ,,Zo'n besluit nemen is best spannend. Brugklassers hebben veel te kiezen en ze moeten over veel zaken nadenken. Daar helpen we ze graag bij."
Tijdens de open dag worden de toekomstige brugklassers gestimuleerd om zo veel mogelijk hun eigen pad te volgen. ,,We zetten geen route uit, maar de scholieren hoeven niet doelloos rond te lopen. We hebben een checklist gemaakt waarmee ze kunnen nagaan of ze zich goed hebben voorbereid op een bezoek. Met een plattegrond kunnen kinderen zelf bedenken wat ze willen zien en ontdekken op onze school." Het is tekenend voor de manier waarop de toekomstige leerlingen hun schoolloopbaan op het JRL zullen vervolgen.
Bewust kiezen vormt de rode draad op het JRL. Niet alleen tijdens de open dag of bij de keuze voor het voortgezet onderwijs, maar ook bij de beslissingen die leerlingen tijdens hun schoolcarrière nemen. ,,Ook daar willen we bij helpen. We laten kinderen daarom in kleine stappen zelf weloverwogen beslissingen nemen", aldus Loupias. Zo beginnen alle scholieren hun leerjaar met een startgesprek. ,,De mentor kijkt dan samen met de leerling en de ouders naar de kwaliteiten en zorgen van het kind. Ook worden verbeterpunten besproken en daar wordt dan naartoe gewerkt." Ook bij de keuze voor atheneum of gymnasium worden de kinderen gestimuleerd eerst te onderzoeken wat bij ze past. Door bijvoorbeeld een meet and greet met gymnasiumstudenten. ,,Neem je eigen regie is echt geen loze kreet", benadrukt Loupias.
CULTUUROMSLAG
Volgens de afdelingsleider is het uit handen geven van de regie een cultuuromslag. Het JRL is dan ook niet zomaar deze weg ingeslagen. ,,Het aanbieden van onderwijs op maat vergt veel van docenten en leerlingen. Maar, wanneer je zelf een keuze maakt, heb je écht een reden om elke dag naar die school te gaan. Het vergroot je motivatie. Kinderen worden enthousiast als ze doen waar ze goed in zijn." De docente ziet daarom graag dat scholieren een vakkenpakket kiezen dat past bij hun talent. Het JRL helpt ze daar stap voor stap bij. ,,Natuurlijk zijn er altijd verplichte vakken, maar daarnaast kunnen leerlingen ook ontdekken waar hun ambities liggen dankzij de drie profileringen die we bieden: Engels plus, Technasium en Cultuur. Ze mogen hiervan twee profileringen uitproberen." Daarnaast is er ook nog JRL Breed, waar geproefd kan worden van verschillende vakken, voor de leerlingen die eigenlijk nog geen keuze kunnen maken. ,,En als kinderen spijt hebben, gaan we in gesprek."
De beslissing die in de brugklas wordt genomen, hoeft niet vast te staan. ,,Gaandeweg verander je tijdens je schoolcarrière. Kinderen krijgen tijdens de verschillende leerjaren steeds de ruimte om te kiezen wat er bij ze past", vertelt Loupias.
Naast aandacht voor keuze van studierichting legt het JRL ook de nadruk op het aanmeten van een passende leerstijl. Daarvoor wordt gewerkt met vernieuwende onderwijsvormen. Loupias: ,,Er zijn nou eenmaal toetsweken. Daarin hebben leerlingen niets te kiezen. Maar we zien graag dat ze in het traject naar de toetsweek toe de eigen regie pakken. Op hun laptop volgen scholieren per vak digitale lessen op hun eigen niveau. Ze kunnen hulpvragen maken of verdiepende opdrachten of juist de leerstof nog een keer doornemen op een wat makkelijker niveau. Zo kunnen ze zichzelf in aanloop naar een toets tijdens de lessen bijsturen."
Ook de topweek is daar onderdeel van. Dat is een week tussen de reguliere lessen en de toetsweek in, waarin leerlingen per dag met hun mentor bekijken voor welk vak ze extra uitleg nodig hebben. De bovenbouw werkt al met dit concept en het JRL introduceert het nu ook voor brugklassers. ,,We zien dat de motivatie om te studeren groter wordt, omdat leerlingen zelf bepalen wat ze nodig hebben. Maar het is niet zo dat een leerling die alles snapt, zomaar naar huis kan."
LEARNING LAB
Ook het dit jaar geopende Learning Lab met wisselende groepsgroottes, in het gebouw van de brede school Wilgenbroek, is een voorbeeld van maatwerk waarin wordt ingespeeld op de individuele behoeftes van leerlingen. In de lokalen experimenteren leerkrachten en kinderen met vernieuwende onderwijsvormen. ,,Er kunnen drie klassen tegelijk terecht. De ene scholier kiest voor het volgen van extra lessen, de ander gaat liever zelfstandig werken aan een opdracht."
Het JRL zet al enige tijd in op het zogeheten onderwijs op maat en dat levert positieve resultaten op. ,,Het is fantastisch als een leerling binnenloopt en aangeeft dat hij heeft geleerd dat hij het leren anders moet aanpakken." Volgens Loupias zijn scholieren gemotiveerder doordat ze de eigen regie mogen nemen. ,,Ze verwerven zelf inzicht in hun leerproces. Hoe meer je geeft als docent, hoe meer leerlingen achterover gaan hangen. Nu hebben ze zelf de touwtjes in handen."
FOTO BOVEN: In juli werd het Learning Lab van het Jacob-Roelandslyceum geopend. Daar wordt geëxperimenteerd met vernieuwende onderwijsvormen. De opening werd mede verzorgd door burgemeester Mark Buijs. (Foto: Peter de Koning).