De Monnikenweg in natuurgebied De Mortelen is voorzien van rasters en veeroosters. (Foto: Peter de Koning).
De Monnikenweg in natuurgebied De Mortelen is voorzien van rasters en veeroosters. (Foto: Peter de Koning). Foto: Peter de Koning

ROEDEL EDELHERTEN IN FEBRUARI 2017 NAAR HET GROENE WOUD

'Brabant leert samenleven met edelhert'

MARC CLEUTJENS

Na een afwezigheid van meer dan honderd jaar, keren begin 2017 de eerste edelherten terug naar nationaal landschap Het Groene Woud. Medio februari wordt een roedel van zo'n vijftien herten en hindes verwacht, die in eerste instantie gaan leven in De Mortelen en De Scheeken. Het leefgebied wordt vergroot zodra een natuurbrug over de spoorbaan Boxtel-Eindhoven is aangelegd.

De laatste edelherten werden eind negentiende eeuw vermoedelijk afgeschoten op landgoed Velder. Daarna zijn de dieren niet meer in deze regio gesignaleerd. Ruim tien jaar geleden, met de aanleg van natuurbrug Het Groene Woud over de rijksweg A2, kregen plannen voor de herintroductie van het edelhert serieus vorm; het ecoduct werd geschikt gemaakt voor de komst van 'de koning van het woud', zoals het edelhert vaak wordt genoemd.

Natuurorganisatie Brabants Landschap heeft de regie voor de terugkeer van het edelhert en wordt bijgestaan door biologen van ARK Natuurontwikkeling, die de herintroductie van de dieren begeleiden. Het leefgebied van de edelherten omvat zo'n driehonderd hectaren. ,,Zodra de natuurbrug over het spoor klaar is, wordt het gebied vele malen groter", licht terreinbeheerder Gerard Traa van Brabants Landschap toe. ,,We zijn helemaal klaar voor de komst van de edelherten. Het gebied is voorzien van rasters, die alle dieren gewoon doorgang verlenen maar wel een barrière vormen voor runderen, die nu in De Mortelen en De Scheeken grazen, en straks ook edelherten."

INENTEN

De eerste edelherten zouden dit najaar terugkeren naar Het Groene Woud, maar complexe en verscherpte internationale regelgeving stonden dit in de weg. ,,De edelherten komen uit de landelijke omgeving rond Parijs in Frankrijk en er was nader onderzoek nodig of en op welke manier de dieren waren ingeënt", licht Traa toe. ,,Omdat toen de bronstperiode aanbrak, konden de edelherten niet meer vervoerd worden en is gekozen voor de winterperiode. Transport in de bronst druist in tegen dierenwelzijn. Bovendien zijn de dieren dan zo opgewonden, dat er ongelukken kunnen gebeuren als ze in een nieuw terrein uitgezet worden", vult projectleider en bioloog Bram Houben van ARK Natuurontwikkeling aan.

Volgens Houben is gekozen voor een roedel edelherten die al langere tijd bij elkaar leeft en waarin de rangen en standen duidelijk zijn. ,,Er komen ongeveer tien hindes en vijf herten waarin duidelijk is wie de broek aanheeft", grinnikt de projectleider. Nadrukkelijk is aandacht besteed aan voldoende genetische variatie, zodat inteelt wordt voorkomen. ,,De genetische startmix is zodanig goed dat deze groep edelherten minstens zes, zeven jaar kan leven in Het Groene Woud alvorens misschien aan uitbreiding of vervanging moet worden gedacht."

TOERISME

De komst van het edelhert wordt door velen beschouwd als een belangrijke impuls voor toerisme. Volgens terreinbeheerder Traa liggen er kansen voor ondernemers om in te spelen op de komst van het edelhert. ,,Nu al merken we dat campings en bed & breakfasts interesse hebben om gasten te lokken door te wijzen op de komst van het edelhert." Ook in andere regio's vormde de terugkeer van edelherten een impuls. Houben: ,,De terugkeer van het edelhert gaat de Brabanders leren om weer met dit dier samen te leven."

Op pagina 6: 'Edelhert draagt bij aan grotere biodiversiteit Het Groene Woud'.