BOEK KÈK LIEMT EN NATUURWERKGROEP
De Scheeken: van woeste grond tot natuurparel...
Het boek is al enige tijd in de maak. En zaterdag 10 december wordt het ten doop gehouden in manege De Rekkendonken aan de Vleutstraat in Liempde. De titel: 'De Liempdse Scheeken tussen gemeijnt en wederopbouw. Van woeste grond naar natuurparel', geschreven door Ger van den Oetelaar.
De 128 pagina's tellende publicatie is een initiatief van de Natuurwerkgroep Liempde en heemkundestichting Kèk Liemt die samen de schouders zetten onder een project dat moest leiden tot een publicatie. De Scheeken ligt midden in de zogeheten leemboskern van nationaal landschap Het Groene Woud en grenst aan De Mortelen en het Dommeldal. In het boek wordt veel aandacht besteed aan de middeleeuwse geschiedenis, aan de ontginners van het eerste uur en aan de huidige natuur- en landschapskwaliteit.
COLLECTIEF GEHEUGEN
De Scheeken is een gebied dat bij velen in het collectieve geheugen zit. Het is het grensgebied van Liempde met Sint-Oedenrode en kerkdorp Boskant en met Best en buurtschap De Vleut. Het natte gebied moet in de middeleeuwen één groot natuurgebied zijn geweest. Van oudsher tot de 19e eeuw waren de Liempdenaren en anderen actief in Het Broek.
Vanaf het begin van de 20e eeuw kwamen enkele gebieden in De Scheeken gevoelsmatig wat meer op een afstand te liggen, namelijk Hezelaarsbroek en Goossenbunder, daar zaten ontginners van buiten. De familie Gerritzen uit Azewijn was de eerste familie die vanaf 1913 startte met de ontginning van laatste wildernissen van De Scheeken.
WEDEROPBOUWGEBIED
Net na de Tweede Wereldoorlog stond De Scheeken, via de ruilverkaveling, nog in het teken van de wederopbouw, gericht op vergroting van de landbouwproductie. In de enkele jaren geleden verschenen Atlas Wederopbouw Nederland 1940-1965 is een prominente plek ingeruimd voor het Liempdse natuurgebied.
Dankzij landschapsarchitect Roelof Jan Benthem (1911-2003) van Staatsbosbeheer werd deze ruilverkaveling gebaseerd op een inrichtingsplan met veel respect voor de natuur en het landschap. Dankzij de persoonlijke inzet van Benthem is de huidige landschappelijk kwaliteit van De Scheeken nog zo hoog. Het boek is door auteur Van den Oetelaar aan deze landschapsarchitect opgedragen.
HOGE NATUURWAARDE
Vanaf het derde kwart van de 20e eeuw deden andere maatschappelijke belangen hun intrede. Landschap en natuur kwamen als belang steeds nadrukkelijker naar voren. Wat al tijdens de voorbereiding van de Ruilverkaveling De Scheeken bleek, werd van groter belang. De Scheeken wordt thans qua landschap én natuurwaarde hoog gewaardeerd. Vanaf die tijd werden grote delen van de gebieden overgedragen aan Brabants Landschap.
Anno 2016 is het grootste gedeelte van De Scheeken in handen van Brabants Landschap. De natuur- en landschapswaarde wordt nog meer versterkt door de herintroductie van edelherten. Daarmee lijkt de cirkel rond. De middeleeuwse natuur is volgens de makers van het boek 21e-eeuwse natuur geworden.
Het boek 'De Liempdse Scheeken tussen gemeijnt en wederopbouw. Van woeste grond naar natuurparel' wordt uitgegeven door Pictures Publishers en kost 17,50 euro. De uitgave is na 10 december te koop in de boekhandel en via www.picturespublishers.nl.
FOTO ONDER: Een van de unieke foto's uit het boek laat zien hoe Kees Smolders in De Scheeken het land bewerkte.