NORBERT KLOK UIT BOXTEL WERKT AAN EXPOSITIE IN MUBO
Ex libris: kunst op vierkante centimeter
MARC CLEUTJENS
Hij noemt zichzelf een kleine verzamelaar. Maar Norbert Klok heeft de voorbije veertig jaren minimaal tienduizend ex librissen verzameld. Momenteel bereidt de Boxtelaar een tentoonstelling voor die vanaf 24 februari te zien zal zijn in museum MuBo. Klok hoopt ook enkele lokale voorbeelden van een ex libris te kunnen exposeren en roept bezitters op zich te melden.
Een ex libris is een gedrukt etiket dat in een boek wordt geplakt ter aanduiding van de eigenaar. Letterlijk betekent het woord: 'uit de boeken van' en stamt het gebruikt uit de middeleeuwen, toen met name geestelijken en adellijke families hun boeken voorzagen van een ex libris. Vanaf de 19e eeuw werd dit gebruik door de gewone burgerij overgenomen en werden ambachtslieden en kunstenaars in de arm genomen om ex librissen te ontwerpen.
DON QUICHOT
De verzamelwoede van Klok begon zo'n veertig jaar geleden, toen hij lid werd van de Ex Libriskring, die deel uitmaakte van de Wereld Bibliotheek Vereniging. ,,Deze vereniging had als ideële doelstelling om literatuur en lectuur onder grotere groepen van de samenleving te verspreiden. In de eerste jaren was ik een geïnteresseerde, later zou je mijn voorliefde voor ex libris beter 'begeestering' kunnen noemen."
Klok, in Boxtel onder meer bekend als oud-directeur van basisschool De Beemden, heeft een groot aantal ex librissen inmiddels in passe-partouts bevestigd; die zullen tijdens de expositie in MuBo te zien zijn. ,,Ik heb een grote voorliefde voor literaire ex librissen", vertelt de Boxtelse verzamelaar. ,,Zelf ben ik groot liefhebber van Simon Vestdijk en heb ik voor mijn eigen boekencollectie ex librissen laten maken waarop een verwijzing staat naar zijn werk."
VERFIJNDE TEKENINGEN
Kloks verzameling bevat meerdere thema's. Zo heeft hij veel ex librissen die afbeeldingen laten zien van Don Quichot. Ook bezit hij oude Engelse exemplaren waarop heraldische afbeeldingen staan. ,,Ze verwijzen naar een bepaalde familie", legt hij uit. ,,Een ex libris is eigenlijk een kunstwerk op de vierkante centimeter." Lachend: ,,Als je geen plaats hebt voor veel schilderijen, is dit een leuk alternatief."
Als kunstliefhebber is Klok geboeid door ex librissen die boekenwurmen door de jaren heen in opdracht lieten vervaardigen door beeldend kunstenaars. Fraai zijn de verfijnde tekeningen die Lou Strik maakte. ,,Ik ben ook trots op de ex librissen van de Oekraïense kunstenaar Arcadi Pugajevsky en zijn zoon Gennady."
De Boxtelaar benadrukt dat hij uitsluitend ex librissen verzamelt die in opdracht zijn gemaakt. ,,Er is een tijd geweest dat je ex librissen gewoon in setjes bij de boekhandel kon kopen en er zelf je naam kon opschrijven. Mijn collectie richt zich vooral op grafische werkjes die op verzoek van een boekenliefhebber zijn vervaardigd." Klok beschikt zelf over meerdere ex librissen, onder meer van de hand van Lou Strik. ,,Mijn zoon Pieter is tv-producer en dol op strips en beeldverhalen. Ik heb de tekenaar van Fokke & Sukke gevraagd om voor hem als cadeautje een unieke ex libris te maken."
BOXTELSE VITRINE
Tijdens de tentoonstelling in MuBo, die op 24 februari 2017 van start gaat en negen weken lang in het museum te zien is, wil Klok een vitrine inrichten met uitsluitend Boxtelse ex librissen. Hij beschikt al over een aantal bijzondere exemplaren, zoals een door Jan Juffermans zelf ontworpen prent. Ook van Wim Lieste heeft hij er een, net als van de opa van journaliste Noor Reigersman. ,,Ik denk dat er in Boxtel meer mensen zijn die ooit een eigen ex libris hebben laten maken en ik zou er graag een aantal exposeren."
Wie een eigen ex libris heeft en een of meerdere exemplaren in bruikleen wil afstaan, kan een e-mail sturen naar Norbert Klok, e-mail n.klok@home.nl.
FOTO BOVEN: Norbert Klok toont passe-partouts waarin hij een aantal fraaie ex librissen heeft bevestigd. De Boxtelaar exposeert volgend jaar enkele honderden exemplaren in MuBo. (Foto: Peter de Koning).
ZESDE THEMALEZING IN MUSEUM
MuBo richt schijnwerpers
op invloedrijke Boxtelaren
Museum MuBo houdt zondag 27 november de zesde themalezing van het seizoen. Ditmaal belicht het museum in Sint-Ursula belangrijke personen en gebeurtenissen die van invloed zijn geweest op de ontwikkeling van de Boxtelse samenleving. Sprekers zijn historicus Willem Wittenberg en VVV-gids Ben Ophof.
Beide sprekers vertellen boeiende verhalen over belangrijke personen en bijzondere gebeurtenissen. Ze zullen vertellen over de rol van landmeter en cartograaf Hendrik Verhees, dokter Piet Hoek, kunstenaar en fotografie-pionier Henri Bogaerts en burgemeester Martien van Helvoort. Ook komen gebeurtenissen langs die van grote invloed waren op de ontwikkeling van Boxtel, zoals de dorpsbrand in 1540, de blikseminslag in 1759, de torenbrand in 1862 en de komst van het oude mannengasthuis en Het Hofje. Ook vertellen Wittenberg en Ophof over kunstenaars als Pierre Janssen en Bruno Ninaber van Eijben.
De lezing met beelden wordt afgesloten met een korte pauze. Daarna kunnen de deelnemers zelf de vaste expositie in MuBo bezoeken.
De lezing begint om 11.15 uur, het museum is vanaf 10.45 uur toegankelijk. De entreeprijs bedraagt 3,50 euro. Aanmelden kan via e-mail: info@muboboxtel.nl.