NA NEGEN MAANDEN NIEUWE GEZICHTEN OP ANTARCTICA
Einde van ijskoude beproeving in zicht
Lonneke Hoondert
Met oude rode wijn - het enige dat voor handen was - kalkte Floris van den Berg een reusachtige welkomstboodschap in de hagelwitte sneeuw. Na negen maanden in volledige isolatie met een crew van twaalf man te hebben overwinterd in Antarctica, kwamen er op 8 november nieuwe bemanningsleden aan op onderzoeksbasis Concordia. De komst van de nieuwe expeditieleden betekent tegelijkertijd dat de oud-Boxtelaar, na bijna een jaar onderzoek te hebben gedaan op 'de meest extreme plaats op aarde', bijna naar huis kan.
Expeditiearts Van den Berg vertrok vorig jaar november richting de zuidpool om de effecten van het langdurige gebrek aan zuurstof en daglicht op het menselijk lichaam en de geest te onderzoeken. Concordia ligt ruim 1.200 kilometer van de kust en is van februari tot en met november afgesloten van de buitenwereld. Door het ijzige weer kan geen vliegtuig de basis dan bereiken. De expeditieleden waren volledig op zichzelf aangewezen en de temperaturen daalden tijdens de winter op het continent naar min 80 graden celcius. Tijdens de Poolnacht, die op 3 mei inviel, bleef het zelfs honderd dagen donker op het onderzoekscentrum.
OUDER
Na twaalf maanden te hebben doorgebracht in het onderzoekscentrum kan Van den Berg al voorzichtig zijn eerste conclusies trekken. ,,Fysiek zien sommige mensen er ouder uit, maar het is anderen weer gelukt om juist fitter te worden. Die hebben veel gesport op de basis. Iedereen is wel wat bleekjes nu ze bijna een jaar geen zonlicht hebben gezien. Ik zit overigens in het fitte groepje", lacht hij.
Vooral de Poolnacht hakte er in bij de bemanningsleden. ,,Mensen begonnen zich terug te trekken. Omdat iedereen voornamelijk binnen zit, worden kleine dingen aangegrepen om over te klagen", vertelde Van den Berg eerder. Nu drie maanden later nieuwe gezichten op de onderzoeksbasis verschijnen, begint de situatie weer te normaliseren. ,,Mensen die vervreemd waren geraakt, verzorgen zichzelf weer. Alsof het eerder niet nodig was."
Inmiddels heersen er zomerse temperaturen op Antarctica: het is min 30 graden celcius. Concordia heeft in plaats van twaalf bewoners, liefst zestig kostgangers gekregen en het einde van de expeditie is in zicht voor Van den Berg. Hoewel hij positief begon, bleek zijn verblijf in het ijzige onderzoekscentrum best een beproeving. ,,Je zit lang opgesloten en er is weinig verandering. Ik merk dat ik toch wat meer prikkels nodig heb", vertelde hij eerder in deze krant.
Rond 20 december - afhankelijk van de weersomstandigheden - vertrekt de arts naar kustbasis Dumont D'Urville. Daar hoopt hij met een boot naar Tasmanië te kunnen varen. ,,Maar op de heenreis zat die vast in het ijs en duurde het erg lang." In Australië krijgt de oud-Boxtelaar een hersenscan om het effect van zuurstofgebrek en isolatie op zijn brein te kunnen meten. ,,En van daar uit kan ik eindelijk naar huis. Ik hoop op 4 januari in Nederland te landen."
MARS
Van den Berg werd door de Europese Ruimtevaartorganisatie geselecteerd om de studie naar het gebrek aan daglicht en zuurstof uit te voeren. Dat instituut is dan ook bijzonder geïnteresseerd in de resultaten van het onderzoek in het kader van bijvoorbeeld ruimtereizen naar Mars. Naast dat het op Concordia ijzig koud is, ligt het onderzoekscentrum op 4.000 meter hoogte. Daarom is het de enige plek ter wereld die gelijkenis vertoont met een ruimtereis naar Mars, waar astronauten ook maanden op zichzelf zijn aangewezen. Dat maakt het onderzoek levensecht.
De avonturen van Floris van den Berg online volgen? Kijk dan op zijn blog: www.wanderlustdoc.com.
FOTO BOVEN: Floris van den Berg schreef met oude wijn een welkomstboodschap op de sneeuwvlakten van Antarctica. Na negen maanden in isolatie te hebben geleefd, landden er begin november drie vluchten met nieuwe expeditieleden. (Foto: Floris van den Berg).
'Associëren' in Podium Boxtel met taalkenner Wim Daniëls
Wim Daniëls staat donderdag 1 december in Podium Boxtel op de planken. Daar speelt hij zijn nieuwste voorstelling 'Associëren'.
De taalkunstenaar is bij het grote publiek vooral bekend van zijn columns bij het radioprogramma Spijkers met Koppen en zijn taalbeschouwingen bij de tv-talkshow Pauw & Witteman. Ook zijn roemruchte bespreking van het Koningslied staat nog bij velen in het geheugen gegrift. In Noord-Brabant speelt Daniëls al enkele jaren voor volle zalen cabaret- en toneelvoorstellingen. Tijdens zijn theatershow deelt hij zijn taalanalyses, droge en goedmoedige humor en speelse gedachtekronkels met het publiek.
De voorstelling begint om 20.15 uur. Kaartjes kosten 19 euro en zijn verkrijgbaar via de website www.podiumboxtel.nl, bij Hebbes aan de Markt, supermarkt Jumbo in winkelcentrum Oosterhof, Bloemsierkunst Marimba aan de Van Beekstraat en bij drogist Bewust Beter aan de Nieuwstraat in Liempde.
Gemonde
Filmavond Den Hogert
Heemkundevereniging Den Hogert verzorgt op donderdag 1 december vanaf 20.00 uur een filmavond in dorpshuis De Kei aan de Sint-Lambertusweg. Mark Kapteijns toont dan zijn nieuwste film over landgoed Valkenhorst en een film over natuurgebied De Mortelen. Kapteijns won al verschillende prijzen voor zijn werk. De filmbijeenkomst is voor leden gratis. Niet-leden betalen twee euro.
