RIVM voert opnieuw onderzoek uit naar kankerverwekkende stoffen in rubbergranulaat
Geen paniekvoetbal op Boxtels en Liempds kunstgras
LONNEKE HOONDERT
Dolblij waren voetbalclubs ODC, RKSV Boxtel en DVG met hun nieuwe kunstgrasvelden. De hele zomer werd er met man en macht gewerkt om de kunststof grasmatten voor de start van de competitie klaar te hebben. Dan is het best zuur wanneer krap twee maanden later het gebruik van kunstgras in opspraak raakt. Wetenschappers beweerden vorige week in actualiteitenprogramma Zembla dat er onvoldoende onderzoek is gedaan naar de rubberen korrels die op de velden zijn ingestrooid. Die zouden kankerverwekkende stoffen bevatten. De onderzoekers uitten kritiek op de gebruikte methode in een eerdere studie die het zogeheten rubbergranulaat als 'veilig' bestempelde.
De afgelopen dagen werd er - in navolging van het positieve advies van de gemeente Boxtel, het KNVB en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) - gewoon getraind en werden er wedstrijden gespeeld op de voetbalvelden van Boxtel en Liempde. De drie clubs volgden 'vol vertrouwen', zoals ze het alle drie benadrukten, het advies op. ,,Het slechtste wat je kunt doen, is een afwijkend standpunt innemen", licht Mark van der Steen, vicevoorzitter van ODC, toe. Ook voorzitter Ties Pronk van Boxtel houdt het hoofd koel. ,,Het zou paniekvoetbal zijn om het veld te sluiten. Wij blijven er rustig onder."
In Liempde werd ook afgetrapt. ,,Natuurlijk maken we ons zorgen, maar we volgen de aanbevelingen. We zouden trouwens zonder het kunstgrasveld op wedstrijddagen niet genoeg capaciteit hebben, dus ook uit praktische overwegingen gaat het door", vertelt voorzitter Toon van Ruremonde. Dat geldt ook voor ODC waar álle velden van kunstgras zijn.
Rubbergranulaat
Deze zomer werden zowel een trainingsveld van RKSV Boxtel bij kantine Den Oosthoek als het hoofdterrein van ODC in sportpark Molenwijk omgetoverd tot kunstgrasmatten. Ook een oefenveld van DVG in sportpark De Roode Bleek werd voorzien van kunststof gras. Allemaal mét rubbergranulaat. De korrels zorgen ervoor dat een kunstgrasveld dezelfde eigenschappen krijgt als een gewoon grasveld, zodat de bal niet te snel rolt en niet te hoog stuitert. Het granulaat bestaat uit fijngemalen rubber van gerecyclede producten als autobanden. In dit materiaal kan een stof vrijkomen die kankerverwekkend is.
Spoedberaad
Voetbalbond KNVB, RIVM en verschillende kunstgrasfabrikanten belegden maandag een spoedvergadering waarin ze besloten dat er voorlopig gespeeld kan worden op de kunstgrasvelden. De partijen blijven bij het standpunt van vorige week dat het voetballen op de kunststof matten geen gezondheidsrisico's met zich meebrengt. Wél komt er een extra onderzoek, zoals minister Edith Schippers van Volksgezondheid vrijdag al aankondigde. Maandag is besproken hoe deze studie ingevuld gaat worden. Het RIVM gaat de bestaande relevante literatuur over het onderwerp tegen het licht houden. Ook worden vijftig tot honderd kunstgrasvelden in Nederland onderzocht op de aanwezige stoffen in de rubberen balletjes. De resultaten moeten voor het einde van dit jaar gepresenteerd worden. Ook de Europese Commissie voert een onderzoek uit waarvan de uitkomsten in februari 2017 bekend worden gemaakt.
Statement
De gemeente Boxtel reageerde donderdag met een statement via internet. ODC, Boxtel en DVG namen dit over op hun websites. DVG voegde daar namens het bestuur een persoonlijke noot aan toe en drukte ouders op het hart hun kinderen niet met het rubbergranulaat te laten spelen, de kleding na het voetballen goed uit te kloppen, de handen te wassen en te douchen.
In 2008 werd door het RIVM al onderzoek gedaan naar de veiligheid van rubbergranulaat. ,,Uit die beoordeling bleek dat de korrels geen risico's met zich meebrengen voor de gezondheid van mensen die sporten op kunstgrasvelden", verklaart de gemeente. ,,Het RIVM geeft gemeenten en KNVB een positief advies over het gebruik van rubbergranulaat."
Daarnaast geeft Boxtel aan dat de rubberen korrels, die op de velden in de gemeente gebruikt zijn, voldoen aan het Milieukeur. Deze organisatie stelt onder meer eisen aan het product ten aanzien van kankerverwekkende stoffen.
Wrang
Volgens de gezaghebbende instanties is het verantwoord om voorlopig op de Boxtelse en Liempdse kunstgrasvelden te voetballen. Toch is het voor de lokale clubs wrang dat - slechts twee maanden nadat de gewraakte korrels over de kunststoffen matten werden uitgestrooid - zoveel opschudding ontstaat. ,,Niemand heeft deze commotie kunnen voorzien. Achteraf gezien hadden we misschien toch kurk moeten gebruiken. Echter, op het moment dat we een keuze moesten maken heeft niemand ons de argumenten die in Zembla naar buiten kwamen meegegeven", aldus Van der Steen. Een veilig alternatief voor het rubbergranulaat is dus het instrooien met kurk. Dat is echter 20.000 euro duurder. ,,Per veld, dat zou ons en de gemeente 60.000 euro meer hebben gekost."
Ondanks alle ophef laten Boxtelse en Liempdse spelers zich niet bang maken. ,,Ik heb wel wat vragen gehad van bezorgde ouders, maar kinderen kwamen gewoon opdagen. Bij het RIVM zitten behoorlijk knappe koppen. Als zij zeggen dat er gewoon gevoetbald mag worden, wie zijn wij dan om een ander besluit te nemen", stelt Van der Steen. Daarbij plaatst de vicevoorzitter wel de kanttekening dat wanneer er een negatief advies komt, ze uiteraard het veld sluiten. ,,Het gaat immers wél om volksgezondheid." Zo denkt RKSV Boxtel er ook over.
Voorzitter Van Ruremonde van DVG is eveneens die mening toegedaan. ,,We weten vooralsnog niet waar het onderzoek zal eindigen. Als er enige aanleiding is om ons standpunt te wijzigen, dan doen we dat." De Liempdenaar vindt het jammer dat er tijdens eerdere onderzoeken niet is doorgepakt en dat er nu pas kritiek wordt geleverd. ,,We zijn inmiddels tweeduizend kunstgrasvelden verder." Het eerste kunstgrasveld dateert van 1986 en werd aangelegd in Rotterdam op het terrein van Spartaan '20.
Dertig clubs namen afgelopen week maatregelen na de uitzending van Zembla. De helft van de verenigingen besloot voorlopig niet meer op kunstgras te spelen, anderen weren kinderen van de velden omdat die bevattelijker zouden zijn voor eventuele schadelijke stoffen.