BASISSCHOOL DE OVERSTEEK OP EXCURSIE IN FRUITBOOMGAARD
'Appels, eigenlijk nóóit over de datum'
MARC CLEUTJENS
Appeltjes bakken, appelmoes koken, appelstroop maken en natuurlijk appels plukken. Leerlingen van groep 8 van basisschool De Oversteek in Liempde hebben dinsdag een excursie gemaakt naar de fruitboomgaard van de familie Zandbergen aan de Hoevedreef in de buurtschap Kasteren. In het kader van de Week van de Duurzaamheid ontdekten ze dat vroeger op een boerenerf nooit iets werd weggegooid...
Jeanne Zandbergen leidde twee groepen 8 van De Oversteek enthousiast rond door de prachtige boomgaard die ze met haar echtgenoot Jan de voorbije jaren heeft ingericht in Kasteren. Op een steenworp van de Dommel pronken in de hoogstamboomgaard nu zo'n zeventig verschillende soorten appelbomen. Op laagstam zijn nog eens 120 soorten gekweekt, zodat inmiddels over een aardige appelverzameling gesproken kan worden. ,,Ik denk dat we met alle boompjes in potten erbij geteld meer dan tweehonderd soorten hebben", vertelt Jeanne.
De leerlingen zijn verbluft en kijken vol bewondering naar de manden op het erf waarin alle verschillende appels liggen te pronken. Ze zijn allemaal voorzien van een kleine sticker, zodat ook de naam van de appel bekend is. Tijdens de rondgang door de boomgaard leren de scholieren wat enten is - 'eigenlijk plak je een stam van een appelboompje op een wortel van een andere boom' - en wordt duidelijk dat appels eigenlijk nooit over de datum zijn. ,,In de supermarkt zie altijd appels die er perfect uitzien", legt Jeanne uit. ,,Maar appels met een vlekje kun je ook eten hoor. Als er een rups in gezeten heeft, snijd je dat stukje er gewoon af. En als appels écht niet meer eetbaar zijn, geven we ze aan de varkens van onze buurman. En die smullen er van..."
NIET IN DE WINKEL
Jeanne's verhaal sluit aan bij de les die Yvonne Hopstaken van Eet wat bij je past even verderop op het erf verzorgt. ,,Nu gooien we met z'n allen heel veel eten weg. Vroeger werd alles gebruikt. Elke boerderij had een eigen appelboom. Appels werden gegeten, maar ook verwerkt tot appelmoes of ingekookt tot stroop. Op zolder werden appeltjes te drogen gelegd, zodat ze in de winter gegeten konden worden."
Yvonne had dinsdag een paar kookstellen meegenomen, zodat de leerlingen zelf aan de slag konden. ,,Wij bakken de lekkerste appeltjes", lacht Senna. ,,Wil je proeven?" Myntje vertelt veel geleerd te hebben over de boomgaard waarin vooral vergeten appels groeien. ,,In deze boomgaard vind je heel veel appels die niet in de winkel liggen." De excursie past volgens haar in de lessen over de leefwereld, waarover later op dinsdag een toets volgt. ,,In die les leren we dat er woestijnen ontstaan als de mens teveel bomen kapt. Ook kunnen dan modderstromen ontstaan. Bomen zijn de longen van de aarde en daar moet je zuinig op zijn."
Bart, Tijmen en Riley vonden vooral het enten van appelbomen interessant. ,,Van verschillende stukjes boom maken ze hier een nieuwe appelboom", vertelt Bart. ,,Het is leuk om te zien dat appels die van de boom vallen, dienen als voedsel voor dieren. Er komen muizen en slakken op af, maar ook een das die hier in de buurt leeft." Gastvrouw Jeanne vult aan dat ook deze appels dus niet weggegooid worden. ,,Ze zorgen voor leven in de boomgaard en dragen bij aan een natuurlijke kringloop."
FOTO LINKS: Leerlingen van De Oversteek brachten deze week een leerzaam bezoek aan de appelboomgaard van de familie Zandbergen aan de Hoevedreef in Liempde. (Foto: Peter de Koning).