Schaapsherder Boris van Hooij is met zijn kudde elke dag te vinden op de Kampina. (Foto: Peter de Koning).
Schaapsherder Boris van Hooij is met zijn kudde elke dag te vinden op de Kampina. (Foto: Peter de Koning). Foto: Peter de Koning

NATUURMONUMENTEN INTRODUCEERT SCHAAPSKUDDE IN BOXTELS NATUURGEBIED

Kempisch heideschaap terug op Kampina

MARC CLEUTJENS

Een paar weken geleden is natuurgebied Kampina verrijkt met een heuse schaapskudde. De ongeveer 150 Kempische heideschapen worden begeleid door herder Boris van Hooij die daarbij geassisteerd wordt door de border collies Tess en Scooby. De schaapskudde wordt ingezet onder regie van Natuurmonumenten en zal in elk geval drie jaar te gast zijn op de Boxtelse heidevelden.

Wie de schaapskudde van herder Boris een keer wil begroeten, kan de dieren volgen via de Facebookpagina die vorige maand in het leven is geroepen. Daarop is regelmatig te zien waar de schapen zich ophouden. ,,De kudde is eigendom van Rob Adriaans uit Nuenen die als eerste in Nederland over een gecertificeerde groep schapen beschikt", vertelt boswachter Inge van Dongen.

Natuurmonumenten introduceerde een kleine twee decennia geleden al eens een schaapskudde in de Kampina, maar deed dat toen in eigen beheer. Dat was te kostbaar, zo blikt boswachter Luc Roosen terug. ,,Nu maken we afspraken met het bedrijf van Rob Adriaans en hebben we bepaald dat een van zijn kuddes drie seizoenen in Boxtel gehoed zal worden", aldus Roosen. ,,Een seizoen loopt van het vroege voorjaar tot de herfst. De schapen moeten aan het werk gezet worden als het pijpenstrootje uitschiet en het gras dus gemaaid moet worden."

VIJF WERKDAGEN

De schaapskudde is voornamelijk te vinden op het centrale heidegebied van de Kampina. In tegenstelling tot andere kuddes op terreinen van Natuurmonumenten, is hier op vijf werkdagen een herder te vinden. ,,Die gaat elke werkdag een groot deel van de dag op pad en trekt langs de verschillende zones waar de vergrassing van de heide moet worden bestreden", stelt Roosen. ,,'s Avonds verblijven de dieren achter een nachtraster, in het weekend is elders op de heide een ander raster gemaakt. Maar ook op die dagen is de herder vaak bij de dieren te vinden."

De Kempische heideschapen worden net als grote grazers, zoals paarden en runderen, ingezet om overtollig gras te kortwieken en andere platsoorten een kans te geven. ,,Niet alleen de heide zien we graag terugkeren", legt boswachter Van Dongen uit. ,,Denk ook aan de terugkeer van de klokjesgentiaan", vult Roosen aan. ,,Daarnaast stimuleren we met deze begrazing dat het leefgebied van de veldleeuwerik, de hagedis en de wulp wordt verbeterd."

CULTUURHISTORIE

Volgens boswachter Van Dongen draagt de komst van de schaapskudde ook bij aan de versterking van de cultuurhistorie. ,,Een schaapskudde zag je vroeger vaak op heidevelden, maar vandaag de dag niet meer. Natuurmonumenten wil dat beeld laten terugkeren, al vinden we deze manier van natuurbeheer belangrijker dan het plaatje."

De schaapskudde kan bekostigd worden door een subsidie die Natuurmonumenten heeft ontvangen uit het Programma Aanpak Stikstof (PAS). In dit programma werken overheden, natuurorganisaties en ondernemers samen aan ruimte voor economische ontwikkelingen, sterkere natuur en minder stikstof. Vanwege de grote hoeveelheid stikstof in de lucht, treedt vergrassing op en die kan bestreden worden door een schaapskudde in te zetten.

Natuurmonumenten beschikt over meer kuddes in deze regio, maar alleen op de Kampina is een herder aanwezig. De andere kuddes grazen onder meer in natuurgebied Banisveld nabij Lennisheuvel en in Haaren en Oisterwijk.

Op pagina 6: 'Koeien en paarden moesten wennen aan schaapskudde'.