HEEMKUNDE BOXTEL PRESENTEERT FOTOPRIMEUR UIT 1903
Kindsheidprocessie in de Stationsstraat
MARC CLEUTJENS
Tijdens de drukbezochte lezing van voorzitter Dik Bol hebben de leden van Heemkunde Boxtel vorige week een bijzondere fotoprimeur te zien gekregen. Het betrof een foto die dateert uit 1903 en laat zien dat een zogeheten Kindsheidprocessie door de Stationsstraat trekt. Volgens Heemkunde Boxtel was de foto eerder in Boxtel niet bekend.
Christ van Eekelen van de fotowerkgroep liet deze week weten dat de foto afkomstig is uit de collectie van heemkundekring De Oude Vrijheid in Sint-Oedenrode. Die was bezig met het opschonen van het archief en stuitte op deze unieke foto die werd overgedragen aan Heemkunde Boxtel.
Een Kindsheidsprocessie, ook wel aangeduid als een processie van de Heilige Kindsheid, had oorspronkelijk te maken met de nagedachtenis van de moord op de kinderen van Bethlehem, omstreeks het begin van de jaartelling. In de negentiende en twintigste eeuw was de processie een extra inspanning ten gunste van de missie, waar kinderen op hun manier op inspeelden. Vaak gingen ze verkleed en geschminkt als negertjes of indiaantjes door de straat.
MUSEUM VEKEMANS
De foto uit 1903 is volgens Van Eekelen bijzonder scherp en laat veel details zien zoals het beeld van de Stationsstraat. De prent werd vermoedelijk gemaakt vanuit een raam op de eerste of de tweede verdieping van de woning van de familie Tielen. Daar was toen de 'elektrische drukkerij' Van Eupen gevestigd.
Het pand dat nu nog het meest herkenbaar is op de foto, is Museum Vekemans, aan de overzijde van de straat. Links daarnaast het pandje dat er vandaag nog staat, maar waarvan de voorgevel flink veranderd is. Hier was tot enkele maanden geleden basketbalwinkel Burned gehuisvest.
Helemaal rechts is het hekwerk met pilaren van de vroegere villa Ruysdael zichtbaar. Op deze plek staat thans het kantoor van de Rabobank. De Prins Bernhardstraat, die eerder werd aangeduid als Kloosterstraat, bestond in 1903 nog niet. Het Ursulinenklooster werd immers pas in 1911 gebouwd; de straatnaam verwees naar dat klooster. Ook het postkantoor ontbreekt; dat werd in 1912 gebouwd en maakte in de jaren tachtig van de vorige eeuw plaats voor appartementencomplex Bernhardstaete.
ALBERT HEIJN
In de verte is een hoger pand te zien waar zich later Albert Heijn zal vestigen. Wat opvalt zijn de elektriciteitsmasten in het straatbeeld. In 1899 werd in Boxtel een elektriciteitscentrale gebouwd. In 1903 had Boxtel dus al straatverlichting, althans in de Stationsstraat. Aan de palen hangen lampen.
Van Eekelen: ,,Fraai zijn de andere details op de foto. Zoals de mensen op straat, die helemaal op z'n zondags gekleed gaan. Prachtige hoeden en mutsen en poffers. Ook de kinderen die meelopen, want daar gaat het tenslotte om, zijn mooi gekleed en hebben ook mooie hoeden op. Aan de schaduwen te zien is het mooi weer, daarom zullen sommige dames een parasol dragen en geen paraplu."
Heemkunde Boxtel beschikt in haar archief over meerdere foto's van de Kindsheidsprocessie die in Boxtel werden gehouden. Bijzonder zijn enkele foto's die in het begin van de twintigste eeuw werden gemaakt door het Bossche fotopersbureau Het Zuiden. De Kindsheidprocessie in Boxtel was een jaarlijks terugkerend groot festijn, zowel voor de kinderen als voor de moeders en de organiserende dames van het genootschap der Heilige Kindsheid.
De optocht werden doorgaans gehouden op een zomerse zondag, zo laten de zonnige foto's zien. Beschermvrouwe was kasteelvrouwe Mahie van Stapelen; de voornaamste organisatoren waren onder meer kapelaan Peters en de dames Drieka en Jaantje van Lieshout en Pauke Verhoeven. De stoet trok vanuit de Kruisstraat via de Markt de Clarissenstraat in.
