WILHELMINAPARK WORDT OMGEVORMD TOT HERENBOERDERIJ
'Herenboeren vertellen lekker verhaal'
MARC CLEUTJENS
Bijna drieduizend palen van onverwoestbaar acaciahout zijn inmiddels geplaatst. En volgende week start het planten van zeker zoveel appel-, peren- en pruimenbomen. Op de plek waar de Witte Paters van Sint-Charles vroeger in hun kloostertuin schoffelden, wordt dag in dag uit met passie gewerkt aan de inrichting van de eerste herenboerderij van Nederland. De kersverse coöperatie Herenboeren Wilhelminapark heeft inmiddels zestig leden en gaat voedsel produceren voor zo'n tweehonderd mensen.
Het is een droom die werkelijkheid wordt. Waar het plan van de Herenboeren twee jaar geleden nog met de nodige scepsis werd ontvangen, heerst nu de overtuiging dat het burgerinitiatief gaat lukken. Sterker nog, onder regie van Boxtelaar Geert van der Veer is zelf Herenboeren Nederland opgericht dat een grote landelijke ambitie heeft: binnen tien jaar honderd herenboerderijen stichten. ,,Herenboeren Wilhelminapark is de eerste coöperatie die is opgericht en dient als een voorbeeldproject voor onze navolgers", vertelt Douwe Korting uit Gemonde. Met Sander Boleij uit Boxtel is hij een van de herenboeren die zich bij het initiatief heeft aangesloten; met zes anderen vormen ze het bestuur.
Terwijl een loonwerker in opdracht van de Herenboeren werkt aan het plaatsen van de palen waarlangs fruitbomen komen te staan, verzorgen Korting en Boleij een rondleiding in het Wilhelminapark, waar 110 hectaren bos- en weidegrond beschikbaar zijn. Het terrein is eigendom van de Marggraff Stichting en zal zodra de eerste oogst een feit is gepacht worden door Herenboeren Wilhelminapark. ,,Twintig hectaren gaan we daadwerkelijk agrarisch inzetten", vertelt Boleij. ,,De overige landerijen blijven in gebruik als bos en weide, onder meer voor de runderen die er gaan grazen." Nu lopen er nog Limousin-runderen van de Marggraff Stichting rond, later zal de coöperatie voor de vleesproductie haar eigen dieren aanschaffen.
VOEDSELKETEN
De leden van Herenboeren Wilhelminapark willen de voedselketen omdraaien. Niet het agrarisch bedrijf of de grote internationale afzetmarkt staan centraal, maar de lokale consument die zijn of haar voedingsproducten dichtbij wil halen. De coöperatie heeft becijferd dat het initiatief levensvatbaar is als zo'n tweehonderd monden gevoed kunnen worden. ,,Met zestig leden gaan we een heel eind de goede kant op", glundert Korting. ,,Toen de teller op vijftig stond, hebben we in de raadzaal van het gemeentehuis van Boxtel al een startbijeenkomst gehad. Vorige week is de coöperatie officieel opgericht en zijn we los."
Alle leden van Herenboeren Wilhelminapark betalen een bijdrage van 2.000 euro waarmee ze een stukje eigenaar worden van de herenboerderij die wordt ingericht op de gronden aan de oostzijde van de rijksweg A2 tussen Boxtel en Vught. Er is plaats voor een gemengd boerenbedrijf dat in opdracht van de collectieve eigenaren gerund zal worden door een of meerdere boeren. Die worden momenteel geworven. ,,Het kan zijn dat we één boer kiezen", vertelt Boleij. ,,Maar wellicht kiezen we meerdere boeren die elk hun eigen specialisme hebben, bijvoorbeeld varkenshouderij of fruitteelt."
Alle opbrengsten van de herenboerderij zijn voor de leden, die groenten, fruit en vlees gaan betrekken van 'hun' land. Het vlees is afkomstig van de runderen die er gaan grazen, maar ook van varkens en kippen. ,,Voor varkens en kippen gaan we schuilhokken bouwen, maar er komen geen stallen zoals je die ziet bij een traditioneel boerenbedrijf", legt Korting uit. ,,Afgelopen jaar zijn al drie stieren aan onze leden verkocht in de vorm van vleespakketten van 7,5 of 15 kilo", vervolgt het bestuurslid. ,,Zo zal het ook in de toekomst gaan."
GROENTETEELT
Het enthousiasme waarmee Korting en Boleij vertellen over Herenboeren Wilhelminapark en rondstruinen over de percelen van de Marggraff-gronden werkt aanstekelijk. En wekt veel belangstelling, vanuit Boxtel, maar ook de omgeving. ,,Onze leden komen veelal uit Boxtel, maar we zien ook steeds meer mensen aansluiten uit Esch, Gemonde, Vught, Sint-Michielsgestel en zelfs 's-Hertogenbosch. Om die reden hebben we de naam veranderd in Herenboeren Wilhelminapark. We gaan verder dan alleen Boxtel", vertelt Boleij.
Inmiddels is de media breed geïnteresseerd in het succesverhaal van de Herenboeren. Recent kwamen tv- en radioploegen op bezoek van verschillende actualiteitenprogramma's, ook een vakblad als Nieuwe Oogst vulde veel redactiekolommen met een bijdrage over de coöperatie. ,,Het is leuk om te zien, te horen én te lezen dat de afwachtende houding omslaat in enthousiasme", glundert Korting. ,,Eerst zien, dan geloven, dat hoorden we vooral. Nu op deze plek echt wordt gewerkt, wordt duidelijk dat hier een herenboerderij gaat komen. Ik geniet er elke dag van, het is gewoon een heel lekker verhaal dat wij te vertellen hebben."
Het lekkere verhaal zal later dit jaar resulteren in smakelijke producten. Na de aanplant van fruitbomen, start de eerste groenteteelt. Eind mei worden de eerste varkens losgelaten en gaan er kippen rondscharrelen in het Wilhelminapark. Later dit jaar wordt de eerste oogst verwacht. Aan alle details is gedacht, zelfs de beregening van de percelen. Waterschap De Dommel heeft toestemming gegeven voor de aanleg van een beregeningsinstallatie; de waterleiding wordt binnenkort aangelegd.
SINT-CHARLES
De rondgang in het Wilhelminapark brengt herinneringen terug aan de Witte Paters die er vele decennia woonden, totdat de rijksweg A2 medio jaren negentig van de vorige eeuw werd aangelegd en het witte klooster verdween. Op de plek van de vroegere kloostertuin worden straks groenten en fruit geteeld door de herenboeren.
De herinnering aan de Witte Paters blijft op een andere plek ook behouden, zo vertellen Korting en Boleij. ,,Waar het klooster vroeger stond, gaan we op de grond de contouren van het klooster terug laten keren, eventueel gemarkeerd met een staalconstructie en twee markante bomen."
FOTO BOVEN: Douwe Korting (links) en Sander Boleij poseren in de toekomstige fruitboomgaard van coöperatie Herenboeren Wilhelminapark. (Foto: Marc Cleutjens).
