KAMPLAN KRIJGT SUBSIDIE AGRIFOOD CAPITAL VOOR VARKENSMESTBEWERKER
'Oplossing mestprobleem ligt in gierkelder'
HENK VAN WEERT
Ze noemen het een mooie opsteker. Het Boxtelse bedrijf Kamplan, producent van voedersystemen voor de veeteelt, heeft 50.000 euro subsidie van AgriFood Capital gekregen voor een methode om het overschot aan varkensmest aan te pakken. Momenteel leggen Erik van Rijbroek en Jos van den Langenberg in hun bedrijfshal aan de Ladonkseweg de laatste hand aan een proefopstelling om tienduizenden liters mest te verwerken.
,,Als Nederland denkt dat het vlees kan blijven produceren voor de hele wereldmarkt, zal er toch écht iets moeten gebeuren", vertelt de in Schijndel woonachtige Van Rijbroek. Samen met Boxtelaar Van den Langenberg is hij eigenaar van Kamplan. Om varkensboeren een toekomst te bieden, ontwikkelde het tweetal een nieuw concept voor deze agrarische bedrijfstak. Centraal daarin staan het verminderen van de uitstoot van geur en ammoniak, het verminderen van transport en het verwerken van mest tot waardevolle producten voor de akker- en tuinbouw.
Boven de gierkelder hebben boeren volgens de twee ondernemers de voorbije jaren veel geïnvesteerd in hun varkensstallen, maar ónder de roosters waarop de krulstaarten lopen niet. ,,En juist daar is veel te bereiken. Oude mest produceert ammoniak en juist de uitstoot daarvan moet worden beperkt. En dus is het zaak om de mest niet in de gierkelder te bewaren, maar deze regelmatig af te voeren. Ons concept gaat ervan uit dat de mest wordt opgevangen in speciale mestgoten. Een aantal malen per dag worden die schoongespoeld met gerecycled water en afgevoerd naar een afgesloten mestopslag", vertel Van Rijbroek. Het concept, waarop inmiddels octrooi is aangevraagd, moet leiden tot een gezonder en aangenamer klimaat voor zowel de boer, zijn dieren en als hun omgeving.
,,Mest bestaat voor 80 procent uit water. Dat halen we eruit en wordt gerecycled", zegt Van den Langenberg. Hij houdt een potje voor: ,,Ruik maar eens. Dit is het gerecyclede mestwater." En inderdaad, de ondraaglijke stank van de varkensmest is nagenoeg weggefilterd. Het afgescheiden mestwater is voor 85 procent zuiver en kan zo in de sloten worden geloosd. De resterende 15 procent bevat nog zout (kali) en dat mag volgens provinciale regelgeving niet in het oppervlaktewater terechtkomen. ,,Maar dit deel kunnen we weer hergebruiken als meststof voor bijvoorbeeld aardappeltelers."
MASSAREDUCTIE
In het systeem dat Kamplan ontwikkelde wordt de varkensmest dus gereduceerd tot zo'n 20 procent: alleen de dikke 'fractie' blijft over. ,,Regelgeving verplicht de boeren dat zij daarvan de helft moeten exporteren. Daarvoor betalen zij in Brabant zo'n 25 euro per kuub. Die kosten worden in ons concept dus fors teruggedrongen", vertelt Van Rijbroek. Volgens Van den Langenberg bedraagt de investering om hun concept in een varkensstal te implementeren zo'n 500.000 euro.
De varkensboeren hebben het zwaar, ervaart de directie van Kamplan. Toch vinden zij dat de varkenshouderij in Nederland moet blijven. ,,Simpelweg omdat die anders naar landen in Oost-Europa verdwijnt waar ze het niet zo nauw nemen met regels op gebied van duurzaamheid en dierenwelzijn. Hier in Nederland houden we er controle op deze zaken en dat is goed."
Kamplan ontwikkelde de varkensmestbewerker met het Tilburgse FujiFilm, dat een membraan ontwikkelde waarmee het mestwater wordt gefilterd. Op kleine schaal is al gebleken dat het systeem werkt, maar de komende weken moet worden aangetoond dat ook op grote schaal de zouten uit het water kunnen worden gehaald. ,,We hebben nu 150.000 euro geïnvesteerd in het concept dus de bijdrage die we ontvingen van AgriFood Capital (waarin provincie en gemeenten in noordoost-Brabant samenwerken - red.) is een mooie opsteker", zeggen Van den Langenberg en Van Rijbroek.
VERVOLMAKEN
Het tweetal denkt al twintig jaar na over een oplossing voor het mestprobleem en heeft in die periode al tal van ideeën voorbij zien komen. Oók van louche ondernemers. ,,In het uitdokteren van dit concept zit enkele maanden werk. De subsidie draagt eraan bij dat we het systeem kunnen vervolmaken."