TERUG NAAR SELISSENWAL
Lezende meisjes
Mohammed. Zo heette de Marokkaanse jongen die zich in 1978 halverwege het schooljaar op de Zonnehoekschool voor het eerst op het schoolplein liet zien. Grote schuchtere knul, een paar jaar ouder dan de rest van de klas. En vooral: een bezienswaardigheid...
Niet eerder hadden we iemand gezien uit Marokko, laat staan dat we begrepen waarom hij met dat gekke taaltje bij ons lessen kwam volgen. Natuurlijk, we hadden wel eens buitenlandse mensen gezien. Maar die kwamen uit Indonesië en spraken 'gewoon' Nederlands. Mohammed niet.
Zijn ouders hadden kort voordat hij zijn eerste schooldag beleefde besloten om hun toekomst in Nederland te zoeken. Want daar was volop werk. Arbeid die de Nederlanders niet meer wilden doen. Waarschijnlijk ging vader aan de slag bij de Encebe. En koos moeder misschien voor wasserij Blanca.
Hoe moeilijk moet het voor Mohammed zijn geweest om in een klas voor Boxtelse jongens en meisjes zijn draai te vinden. De Zonnehoekschool had weliswaar een stel bevlogen leerkrachten, maar een taalklasje was er nog niet. In de klas zat hij meestal alleen. En tijdens het speelkwartier stonden we allemaal om hem heen, te staren naar een exotische attractie. Hij huilde vaak…
Ik heb dit jaar vaak moeten denken aan Mohammed. De vluchtelingencrisis die Nederland en Europa zo in de ban houdt, heeft ook Boxtel bereikt. Gastvrij vangen we bijna dertig meisjes op die huis en haard verlaten hebben om te ontkomen aan de gruweldaden van een dictatoriaal regime in Eritrea. Doorzetters worden ze genoemd.
En dat zijn het, allemaal! Pas wanneer je je écht verdiept in hun land en de achtergronden waarin miljoenen Eritreëers moeten leven, snap je dat ouders een ultiem besluit durven te nemen en hun jonge zonen en dochters op pad sturen, een ongewisse toekomst tegemoet. De woestijn van Soedan en Libië doorkruisen, met gammele bootjes de Middellandse Zee over, op weg naar een veilig Europa.
En dan staan ze ineens op de stoep in Boxtel. Niet voor alweer een crisisopvang van 72 uur, maar voor langere tijd. Boxtel biedt graag meer dan bed, bad en brood en geeft de meisjes in de leeftijd van 13 tot 17 jaar hoop en een beetje toekomstperspectief. Hoe onzeker hun lot ook is – de meeste familieleden bleven achter in Eritrea – hier in Boxtel is het veilig en staan we met z'n allen voor ze klaar. Toch?
Kerstmis is een feest van licht en hoop. Ik wens dat onze Eritrese meisjes hier in Boxtel een eerste hoofdstuk van een nieuw levensboek kunnen schrijven. En we geven ze daarbij alle steun, op de plekken waar ze tijdelijk wonen en natuurlijk op school. Want een nieuw leven begint bij taal. Lezen. Boeken.
En laten we nou in mijn Selissenwal een prachtig beeld hebben waarmee we dit verhaal een gezicht kunnen geven: Lezende Meisjes. Robuust en in alle eenvoud is het kunstwerk van Willy Slegers hét symbool van goed onderwijs. Over een paar maanden spreken de bijna dertig Eritrese meisjes allemaal Nederlands en snappen ze een beetje hoe ons land in elkaar steekt. Langzaam maar zeker zullen ze hun levenspad gaan uitstippelen, in Boxtel of daarbuiten. En - als het er ooit weer veilig wordt - in Eritrea misschien…
Ik ben benieuwd hoe het met Mohammed gaat. Na twee jaar Zonnehoekschool heb ik hem nooit meer gezien. Hij was geen vluchteling, maar wel iemand die het moest zien te redden zonder taalklasje, zonder al die begeleiders die we nu in stelling kunnen brengen als mensen hulp nodig hebben.
Mohammed werd in het diepe gegooid. En dat maakte ook van hem een doorzetter. Al hadden we dat toen niet in de gaten…
