Leden van vereniging De Nieuwe Gemeynt onderhouden een van de historische grenswallen in natuurgebied De Geelders. (Foto: Marc Cleutjens).
Leden van vereniging De Nieuwe Gemeynt onderhouden een van de historische grenswallen in natuurgebied De Geelders. (Foto: Marc Cleutjens). Foto: Marc Cleutjens

BOXTELSE VERENIGING STEUNT STAATSBOSBEHEER BIJ ONDERHOUD DE GEELDERS

Nieuwe Gemeynt 'omarmt' grenswallen

MARC CLEUTJENS

De 25 leden van de Boxtelse vereniging De Nieuwe Gemeynt zijn dit najaar begonnen aan hun derde werkseizoen in De Geelders. In samenwerking met Staatsbosbeheer wordt het natuurgebied tussen Boxtel en Liempde tussen oktober en maart op verantwoorde wijze beheerd. Niet alleen worden oude rabatten onderhouden, ook historische grenswallen worden ontdaan van overdadig groen waardoor ze weer zichtbaar én beleefbaar worden in het landschap.

De eeuwenoude grenswallen zijn de parels van dit stukje Geelders waar de leden van De Nieuwe Gemeynt de handen uit de mouwen steken. Op zaterdagen en zondagen wordt zo'n zeven keer per seizoen gewerkt aan het beheer van dit zeer kwetsbare stukje natuur in Het Groene Woud. ,,De vereniging ontstond in 2012 toen in Het Groene Woud ideeën ontstonden om groepen burgers actief te betrekken bij natuurbeheer", vertelt Hans Bleumink, die met buurtgenoot Petra Souwerbren bij de oprichting betrokken was.

De initiatiefnemers, veelal woonachtig in het duurzame wijkje Open Cirkel in Munsel en inmiddels versterkt met Boxtelaren uit andere buurten, kwamen in contact met Staatsbosbeheer. ,,Die organisatie zocht mensen die op deskundige wijze een handje wilden helpen in De Geelders", legt Bleumink uit. ,,Dat doen we dus in de wintermaanden, vanaf maart broeden de vogels én stikt het er van de muggen."

ADOPTIECONTRACT

Uiteindelijk werd een adoptiecontract gesloten waarin staat dat de inmiddels opgerichte vereniging De Nieuwe Gemeynt zelfstandig aan de slag gaat in delen van het natuurgebied. ,,In overleg met Staatsbosbeheer rooien we bomen, maken we wandelpaden vrij en maken we sloten schoon", zegt vrijwilliger Michel Verhoeven. ,,In de eerste twee seizoenen hebben we vooral berken gerooid en inheemse struiken geplant. Veel rabatten zijn ook weer zichtbaar worden. Er zijn overgangszones ontstaan en die zorgen voor meer biodiversiteit", vult Bleumink aan. ,,De kleine ijsvogelvlinder is weer terug, net als de houtsnip. Kicken!"

De leden van De Nieuwe Gemeynt zijn als vrijwilliger aan de vereniging verbonden. ,,We werken samen aan het beheer en de versterking van De Geelders. Vrijwillig maar zeker niet vrijblijvend", legt Bleumink uit. ,,We verwachten dat leden minimaal drie keer per seizoen meewerken. Daar staan een kleine beloning tegenover trouwens. Van Staatsbosbeheer mogen we hout dat we kappen mee naar huis nemen."

Verhoeven: ,,Denk niet dat we om die reden een handje helpen in het bos hoor. Het is ons te doen om het beheer van De Geelders én de gezelligheid die we samen beleven als we aan het werk zijn. We drinken koffie samen, lunchen met soep en hartige taart en nodigen onze kinderen uit om ook een handje mee te helpen. Zo betrekken we ook de jeugd bij onze vereniging."

SCHAAPSKUDDES

De naam van de vereniging - De Nieuwe Gemeynt - verwijst naar de gemene gronden die vroeger gelegen waren tussen Boxtel, Liempde, Schijndel en Sint-Oedenrode. ,,Dit was de Gemeint van de Bodem van Elde", legt Verhoeven uit. ,,Het gebied was bedoeld voor gezamenlijk gebruik door de inwoners. Je kunt het gebruik van hakhout door onze leden ook zien als een soort gemeenschappelijk gebruik."

Het beheren en onderhouden van de grenswallen in De Geelders vinden de leden de mooiste uitdaging. ,,We omarmen deze cultuurhistorische parels", zegt Verhoeven. ,,Momenteel loopt een historisch onderzoek, in De Geelders maar ook op landgoed Velder. Straks weten we veel meer over de datering en de betekenis van deze veekeringen." Volgens Bleumink zijn de grenswallen in De Geelders nog steeds perfect zichtbaar. ,,Ze lagen langs een weggetje als de Leemskuilen om te voorkomen dat schaapskuddes die erover liepen het bos in zouden rennen. Achter de wallen stonden gemeenschappelijke hakhoutbosjes waar geen vee mocht komen en reeën geweerd werden."

Staatsbosbeheer is blij met de inzet van De Nieuwe Gemeynt. ,,De vereniging beschikt over grote deskundigheid, net als de vrijwilligers van de Natuurwerkgroep Liempde die ook in De Geelders actief zijn", zegt Arjan van der Zee van Staatsbosbeheer. ,,Het is een droombeeld dat dit soort groepen zelfstandig aan de slag kunnen. Zelf beschikken we over te weinig mensen en middelen om dit onderhoud te doen. We kunnen natuurlijk wel met zware machines een bos uitdunnen, maar richten dan veel schade aan. En dat is iets dat we zeker in een kwetsbaar gebied als De Geelders willen voorkomen."

Meer weten over de activiteiten van De Nieuwe Gemeynt of interesse om aan te sluiten? Stuur een e-mail naar Hans Bleumink, bleumink@overland.nl.