De Scheeken en De Mortelen gaan in eerste instantie plaats bieden aan maximaal vijftien edelherten. (Foto: M. Schaefer).
De Scheeken en De Mortelen gaan in eerste instantie plaats bieden aan maximaal vijftien edelherten. (Foto: M. Schaefer). Foto:

PRORAIL BOUWT NATUURBRUG IN 2017

Edelhert gaat wandelen in Scheeken en Mortelen

MARC CLEUTJENS

Enkele weken nadat duidelijk werd dat het edelhert uitgezet wordt in nationaal landschap Het Groene Woud, is nu ook bekend waar de 'koning van het woud' gaat grazen: De Scheeken. Zodra ProRail een natuurbrug heeft gebouwd over de spoorbaan Boxtel-Eindhoven, kunnen de edelherten ook terecht in het aangrenzende natuurgebied De Mortelen.

Het initiatief om het edelhert terug te laten keren ligt bij Brabants Landschap en ARK Natuurontwikkeling. Edelherten horen volgens deze organisaties van oorsprong thuis in de Brabantse natuur en zijn 'een onmisbare schakel' door hun rol als grote planteneter. Brabants Landschap heeft daarom besloten edelherten terug te brengen in haar eigen gebieden in het hart van Het Groene Woud.

En dat is natuurgebied De Scheeken tussen Liempde en Best. Samen met ARK Natuurontwikkeling wordt in 2016 een start gemaakt met de terugkeer van het edelhert. De Scheeken vormt samen met De Mortelen het grootste landschapsreservaat van Brabant. Eerder is hier al een natuurbrug over de snelweg A2 aangelegd die de gebieden met elkaar verbindt. Grote en kleine dieren maken gebruik van de brug die vijftig meter breed is; van ree, das en steenmarter tot hazelworm, kamsalamander en vlinders. Sommige dieren steken er niet alleen over, maar hebben er zelfs hun leefgebied van gemaakt.

MODDERBADEN

Edelherten hebben eeuwenlang in Nederland geleefd. Door jacht en het verdwijnen van hun leefomgeving verdwenen de laatste wilde edelherten. Op de Veluwe keerden edelherten al lang geleden terug en recenter ook in de Oostvaardersplassen en in het Weerterbos. Edelherten zorgen voor meer leven in het landschap met hun specifieke gedrag en graasgewoonten. Ze grazen bij voorkeur in de overgangszones van bos naar open gebied.

Met hun graasgedrag vormen ze volgens Brabants Landschap en ARK Natuurontwikkeling onnatuurlijk scherpe perceelranden om tot brede overgangszones die rijk zijn aan structuur. Zulke natuurlijke overgangen zijn rijk aan planten en dieren. Doordat edelherten graag liggen te rollen in modderbaden die ze maken en met hun gewei langs bomen 'vegen', maken ze letterlijk plaats voor tal van andere dier- en plantensoorten.

,,In gebieden waar edelherten voorkomen, profiteert een reeks van toeristisch-recreatieve ondernemingen zoals hotels, bed- & breakfasts, campings en excursiebureaus direct of indirect van hun aanwezigheid", zo wordt door de initiatiefnemers gesteld. ,,Herten oefenen grote aantrekkingskracht uit op recreanten, kinderen en fotografen. Daar komt bij dat ze een spectaculair en heel zichtbaar en hoorbaar bronstritueel hebben."

OMHEIND GEBIED

In 2016 zullen twaalf tot vijftien edelherten worden uitgezet in De Scheeken. Die gaan grazen in een omheind gebied van zo'n driehonderd hectaren. Deze zogeheten startgroep is een natuurlijk aantal van een kleine groep edelherten in het wild.

Deze groep kan langzaam groeien tot een grotere kudde die past in het gebied, zo wordt verwacht. ,,In de toekomst wordt in overleg met de streek gekeken hoe we de edelherten meer ruimte kunnen geven in grotere delen van Het Groene Woud", zo stellen Brabants Landschap en ARK Natuurontwikkeling.

Eind 2015 worden de eerste voorbereidingen getroffen voor het plaatsen van afrastering in het toekomstige edelhertengebied in De Scheeken. Om mogelijk te maken dat edelherten in meer delen van Het Groene Woud hun rol als grote grazer kunnen vervullen, treffen overheden, natuurorganisaties en andere organisaties nu al diverse voorbereidingen.

Een van de belangrijkste is de aanleg van een ecoduct over de spoorlijn tussen 's-Hertogenbosch en Eindhoven. Deze natuurbrug die in 2017 door ProRail gebouwd wordt, zorgt dat groot en klein wild veilig kan oversteken. Deze nieuwe natuurbrug krijgt een breedte van vijftig meter.

Gemonde

Linedance in De Schuif

Dansgroep The Rodeo Dancers houdt zondag 8 november van 13.30 tot 17.30 uur een linedancemiddag in zaal De Schuif aan de Dorpstraat in Gemonde. De muziek wordt verzorgd door deejay Arthur. De entree bedraagt 2,50 euro.