TOON SLAATS NA ZIEKBED OVERLEDEN
Alles op alles zetten voor een eeuwenoude traditie
HENK VAN WEERT
,,De Heilig Bloedprocessie is alleen mogelijk dankzij de vele vrijwilligers en natuurlijk de honderden deelnemers. Gelukkig zijn nog elk jaar genoeg mensen bereid mee te doen, maar het wordt wel steeds moeilijker. (...) Laten we er daarom samen alsjeblieft voor zorgen dat we de ommegang ook in de toekomst kunnen blijven organiseren. Die hóórt bij Boxtel." Het was een hartstochtelijke oproep die secretaris Toon Slaats van de Heilig Bloedstichting twee jaar geleden deed. Dinsdag overleed de Boxtelaar.
Slaats hield zijn pleidooi in mei 2013 op de zonovergoten binnenplaats van kasteel Stapelen. Het was na afloop van het zogeheten Bloedspel, waarin het 14e-eeuwse mirakel van Boxtel door een groep enthousiaste acteurs werd nagespeeld. Op de trappen voor de ridderzaal werd de Boxtelaar door toenmalig burgemeester Hans van Brummen benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau. Niet alleen voor zijn verdiensten bij de Heilig Bloedstichting; ook op andere maatschappelijke terrein was hij actief. Met veel toewijding zette hij zich in voor tennisvereniging De Merletten, waar hij onder meer verantwoordelijk was voor de ledenadministratie. Maar ook lokale omroep Dommelland maakte dankbaar gebruik van de inzet van Slaats. Eerder ontving hij al de Boxtelse erepenning van verdiensten. Slaats was jarenlang werkzaam als hoofd van de afdeling Ruimtelijke Ordening bij de gemeente Boxtel.
PLEITBEZORGER
In 1970 kwam Slaats voor zijn werk vanuit Mill naar Boxtel. Een jaar later werd hij door een buurman gevraagd als bestuurslid van de Heilig Bloedstichting. Hoewel formeel secretaris, had hij in praktijk de leiding over het reilen en zeilen rondom de stoet die jaarlijks op de zondag na Pinksteren door de straten trekt. Statutair is de pastoor van de Sint-Petrusbasiliek voorzitter van de Bloedstichting maar Richard Niessen, die onlangs met emeritaat ging, gaf geen invulling aan de functie. En dus leidde Slaats de bestuursvergaderingen. Maar daarnaast toonde hij zich ook een warm pleitbezorger om een eeuwenoude traditie voort te kunnen zetten. Jaarlijkse klopte hij met ongekend enthousiasme bij de redactie van deze krant aan met het verzoek oproepen te publiceren om zo Boxtelaren warm te krijgen een rol te vervullen in de stoet. En altijd wist hij wel iemand te vinden die het evenement op tóch weer een andere manier kon belichten in de krant.
De processie moest de secretaris dit jaar aan zich voorbij laten gaan omdat hij in het ziekenhuis lag. Maar de ommegang trok niet uit. Regen gooide roet in het eten; de kostbare historische kleding wordt niet blootgesteld aan het slechte weer. Deze keer hoefde Slaats het besluit om de processie af te gelasten dus niet nemen. In de jaren ervoor was dat wel regelmatig het geval en die verantwoordelijkheid droeg Slaats nagenoeg in zijn eentje, aldus bestuurslid Christ van Eekelen van de Bloedstichting: ,,Als geen ander wist Toon wat de schade zou zijn als de processie bij regen toch uit zou trekken..."
De laatste jaren zette Slaats zich ook nadrukkelijk in om de Heilig Bloedprocessie een breder draagvlak te geven. Er werden activiteiten in de zijlijn gehouden om meer mensen aan de traditie te binden. Ook werden onder leiding van Slaats de contacten met Hoogstraten aangehaald. In die Belgische stad werden de twee Boxtelse relikwieën waaraan de processie zijn ontstaan dankt vanaf 1648 bewaard. De rode vlekken die achterbleven op twee met witte wijn bemorste altaardoeken bezorgden Boxtel ergens vóór 1380 zijn eigen wonder dat bijna drie eeuwen lang talloze pelgrims trok. Katholieken geloven immers dat tijdens de eucharistieviering wijn verandert in het bloed van Christus. Dankzij de inkomsten van die bedevaarten kon Boxtel zijn majestueuze Sint-Petrusbasiliek bouwen. In 1924 kreeg Boxtel een van de bloeddoeken terug en ontstond opnieuw een processie.
In februari jongstleden werd de Heilig Bloedprocessie op de nationale inventaris voor immaterieel cultureel erfgoed van Unesco geplaatst en die erkenning betitelde Slaats als een stimulans om door te gaan. ,,Maar we zullen moeten meegaan met de tijd, ook al is dat niet altijd even makkelijk. Moderniseren mag, maar we moeten er echt voor waken dat de processie een soort carnavalsoptocht wordt", sprak hij.
VOORTAAN DIRECTEUR
Na de zomervakantie woonde Slaats nog één vergadering van de Heilig Bloedstichting bij, vertelde bestuurslid Van Eekelen deze week. ,,Daar werd een evaluatie gehouden en het was de laatste keer dat Toon in ons midden was. Tijdens die vergadering werd besloten een oude titel in ere te herstellen: Toon zou voortaan directeur van de Bloedprocessie heten, aangezien Jacques Grubben als nieuwe pastoor wél graag invulling gaf aan de voorzittersrol in de stichting. Een passende rol voor Toon, waar hij helaas niet lang van heeft kunnen genieten."
Toon Slaats overleed dinsdag aan het begin van de middag thuis op 74-jarige leeftijd. Zaterdag 31 oktober vindt om 10.00 uur de uitvaartplechtigheid plaats in de Sint-Petrusbasiliek.
VOORSTELLING IN DE WALNOOT
Theaterstuk over mantelzorg
Op uitnodiging van het steunpunt Mantelzorg van welzijnsorganisatie ContourdeTwern verzorgt theatergroep Theducater dinsdag 8 december de voorstelling: Niet met opzet. De opvoering vindt plaats in gemeenschapshuis De Walnoot en begint om 14.00 uur. Vanaf 13.30 uur is de zaal open; bezoekers hebben gratis toegang, maar dienen wel vooraf kaarten te bestellen. Dat kan tot 16 november.
Zorgen voor iemand van wie je houdt, is mooi. Het kan ook heel zwaar zijn. En soms gaat het mis. En dat gaat nooit met opzet. Want wat doe je als je echtgenoot Alzheimer heeft en je hem toch echt even alleen moet laten? Wat doe je als je ziet dat je zus geld van de bankrekening van je moeder haalt? Je kunt in situaties terechtkomen die je niet wilt. Het overkomt je omdat de zorg eigenlijk te zwaar is geworden.
INTERACTIEF
De voorstelling laat op een mooie en herkenbare manier zien hoe het niet met opzet toch anders kan gaan dan je wilt. Met behulp van gespeelde scènes krijgen mensen meer duidelijkheid over wat zij in zo'n situatie kunnen doen. De acteurs betrekken de toeschouwers bij hun spel. Er is volop ruimte om te praten, te discussiëren of met elkaar ervaringen uit te wisselen, of gewoon maar te kijken.
Kaarten zijn te bestellen bij het Steunpunt Mantelzorg van welzijnsorganisatie ContourdeTwern via telefoonnummer (0411) 65 58 99 of e-mail: mariekedijkshoorn@contourdetwern.nl.