Afbeelding
Foto: Marielle Wijffelaars

BOXTEL IN DE MIDDELEEUWEN (5)

Scheepvaart op Dommel in de middeleeuwen

In oertijdmuseum De Groene Poort is zaterdag een speciale expositie over 'Boxtel in de middeleeuwen' geopend. Deze interessante tentoonstelling is tot stand gebracht door de werkgroep Archeologie van de Heemkundekring Boxtel na intensieve voorbereidingen gedurende meer dan een jaar. Onder de voorwerpen die geëxposeerd worden bevindt zich een geknikt stuk eikenhout waar een bijzonder verhaal achter zit.

Voorafgaand aan de bouw van de Croonpassage is ter plekke archeologisch onderzoek uitgevoerd door het archeologisch bureau BAAC uit 's-Hertogenbosch. Het onderzoeksgebied, gelegen tussen de Markt en de Dommel, behoort tot de oudste permanente bewoningslocaties van Boxtel en wel vanaf de tweede helft van de 13e eeuw. Uit de gepubliceerde onderzoeksrapporten van BAAC blijkt onder meer dat er in de middeleeuwen op het terrein al afwateringsgreppels naar de Dommel aanwezig waren.

Er zijn tijdens het onderzoek vele vondsten uit de middeleeuwen verzameld, onder andere 473 fragmenten van aardewerk. Van dit aardewerk was een deel geïmporteerd uit Duitsland. Voorbeelden van elders gevonden complete kannen en potten uit die Duitse plaatsen zijn op de tentoonstelling te zien. Een heel andere vondst is een stuk eikenhout, dat iets uit de geschiedenis blootlegt.

Het betreft een stuk geknikt eikenhout uit één geheel. Het was aan de buitenzijde 96 en 60 centimeter. De balkdikte varieert van 15 x 17 centimeter tot 15 x 11 centimeter. De gevormde hoek is licht stomp, rond de 110 graden. Zowel aan de binnen- als aan de buitenkant zijn resten schors bewaard gebleven. Dit maakt het stuk geschikt voor datering door middel van dendrologie, dit is de wetenschap die zich bezighoudt met de groei van jaarringen in een boom. Uit het onderzoek kwam een datering van najaar 1298.

De vorm van het hout doet sterk denken aan een zogenaamd inhout van een platbodemvaartuig. In het hout zijn echter geen pengaten, spijkergaten of andere sporen van bevestiging aangetroffen. Gezien de vorm en afmetingen is het geen onderdeel van een hout-constructie van een kap. Vrijwel zeker is het een halffabricaat voor een platbodemvaartuig.

REPARATIE

Een dergelijk halffabricaat maakt het waarschijnlijk dat dit hout hier lag om ter plaatse een reparatie aan een platbodemvaartuig uit te voeren. Dit houdt dus in dat hier óf op de Dommel een aanlegplaats lag voor de platbodemvaartuigen, die in die tijd vrachtvervoer verzorgden óf het was de thuishaven van een platbodemvaartuig óf er lag ter plekke een scheepswerf.

Uit historische bronnen is bekend dat vrij kort na 1298 iets stroomafwaarts de watermolen aan de Dommel is gebouwd. Vanaf toen konden geen boten meer vanuit 's-Hertogenbosch stroomopwaarts varen voorbij de huidige Mgr. Wilmerstraat. Dat betekende dus het einde van de aanlegplaats/scheepswerf aan de Dommel ter hoogte van de huidige Croonpassage. Maar het vrachtvervoer met platbodemvaartuigen over de Dommel van 's-Hertogenbosch naar Boxtel en vice versa ging natuurlijk gewoon door. Misschien was toen de nieuwe aanlegplaats al op de plek die later 't Schipke heette.

Boxtel

Countrydansen

De danslessen van de Black Longhorn Country Dancers worden vanaf dit jaar gehouden in gemeenschapshuis De Rots.

Elke woensdagavond kunnen beginners van 19.00 tot 23.00 uur terecht, van 20.30 tot 22.30 uur dansen de gevorderden. Meer informatie is te vinden op info@blacklonghorn.nl.

Afbeelding