De bouw van Villa Catharina aan de Bosscheweg werd in 1899 afgerond.
De bouw van Villa Catharina aan de Bosscheweg werd in 1899 afgerond. Foto: Marielle Wijffelaars

karakteristieke villa aan bosscheweg was woonhuis, restaurant en kantoor

Villa Catharina: monument met lange geschiedenis

MARIËLLE WIJFFELAARS

Het verkeer dat Boxtel vanuit noordelijke richting binnenrijdt, kan er niet omheen. Aan de Bosscheweg 85 staat een van de meest kenmerkende panden van het dorp: Villa Catharina. Door de jaren had het gemeentelijke monument verschillende functies en hoewel het uiterlijk ook nogal eens veranderde, bleef de kenmerkende stijl gehandhaafd. Een stukje geschiedenis...

In 1899 werd de bouw van het in eclectische stijl (die meerdere historische bouwelementen combineert) opgetrokken pand afgerond. Opdrachtgever Jan van der Eerden noemde het gebouw naar zijn zus en koos voor Villa Catharina. Cato van der Eerden werd op 5 oktober 1844 geboren in Boxtel en kwam daar op 7 april 1900 op lugubere wijze aan haar einde.

De toen 56-jarige Cato maakte een einde aan haar leven en liet een briefje achter in haar woning voordat ze in de Dommel sprong. Volgens de overlevering droeg de naamgeefster van Villa Catharina echter een dikke bontjas en verdronk ze daardoor niet. Wel raakte Cato bevangen door de kou en haar lichaam werd in Sint-Michielsgestel uit de Boxtelse rivier gehaald.

COUDEWATER

Volgens berichten uit de tijd zou Cato vele tegenslagen te verduren hebben gekregen en daardoor last hebben van 'zwaarmoedigheid die zelfs aan krankzinnigheid deed denken'. Haar broer Jan werd in die periode verpleegd in de psychiatrische kliniek Coudewater.

In haar afscheidsbriefje spreekt Cato nog haar zorgen uit om broer Jan. Zo schrijft ze: ,,Ik ben voor eeuwig verloren. Redt mijn broeder." Het verhaal gaat dat Jan van der Eerden gedwongen werd opgenomen in Coudewater en dat hij eigenlijk niks mankeerde. Zijn familie zou op die manier zijn bezittingen kunnen erven. In officiële stukken worden deze vermoedens niet bevestigd.

VERGUNNING

De familie Van der Eerden - lokale houthandelaren - bleef nog tot 1906 eigenaar van de markante villa aan de Bosscheweg. Daarna werd het pand bewoond door burgemeester A. J. Gijsen en aansluitend door zijn opvolger F. W. (Franciscus) van Beek. Ook schrijfster Marie Ghijsens en Janus van Oerle van de gelijknamige linnenweverij waren bewoners van Villa Catharina. Rond 1935 kocht Antoon van der Heijden het gemeentelijke monument en hij vestigde er een pension annex hotel en café.

Locoburgemeester H. Jos van Susante (ook bekend als grondlegger van de gelijknamige sigarenfabriek) verleende op 22 februari 1935 de drankvergunning. In een brief aan eigenaar Van der Heijden meldt Van Susante: ''een verlof te verleenen voor den verkoop van zwak-alcoholischen drank in het Klein zoowel voor gebruik ter plaatse als voor gebruik elders voor de localiteit met afzonderlijken ingang langs den Rijksweg nr. 64.' Vanaf die datum was Villa Catharina een horecazaak.

VISBUFFET

In 1956 werd de schoonzoon van Van der Heijden - Jan Pennings - eigenaar en vanaf 1969 zwaaide kleinzoon Hans Pennings er de scepter. Het pand was toen in wijde omgeving bekend onder de naam restaurant-rôtisserie Villa Catharina.

Het restaurant beleefde in die tijd haar hoogtijdagen en stond bekend om de voor die tijd goede en exclusieve keuken. Zoals te lezen is in een oud pamflet: 'De rotisserie dankt haar faam vooral aan de visspecialiteiten. De 'Buffet de Poissons' is het visitekaartje van het huis.' Met gerechten als een krabcocktail, coquilles Saint Jacques, wijngaardslakken en scampi's met pepersaus, maakte Villa Catharina naam. Voor die tijd waren dat immers heel bijzondere gerechten. In het pamflet wordt ook het grote wijnassortiment geprezen en het restaurant serveerde bij elk gerecht een passende wijn. De duurste fles op de kaart? Een Château Lafite. Deze werd geschonken voor 125 gulden per fles. Een kapitaal...

DOORGAANDE WEG

Begin jaren negentig sloot het restaurant de deuren en bleek het pand veel achterstallig onderhoud te hebben. De familie Pennings verhuisde en de villa stond lange tijd te koop. In 1994 kocht Marcel van Galen het gebouw maar ook hij slaagde er niet in de markante villa in oude luister te herstellen, ondanks de vele plannen die de toenmalige eigenaar had.

Villa Catharina is gelegen aan de Bosscheweg en zeker vóór de aanleg van Rijksweg 64 (tegenwoordig de A2) in 1966 gold de Bosscheweg als een belangrijke doorreisroute. En ook in de jaren daarna was de Bosscheweg de belangrijkste toegangsweg voor Boxtel. Niet zo gek dus dat de uitbaters van zowel het restaurant als het hotel goede zaken deden.

Het pand was ook een tijdje in gebruik als kantoor en op oude foto's is te zien dat de prachtige oude plafonds werden bedekt met systeemplaten en de sfeerverlichting maakte plaats voor felle tl-lampen. Niet echt een inrichting die je vanaf de buitenzijde zou verwachten. Van de oude details is dan ook maar weinig bewaard gebleven....

Mensen die Boxtel binnenrijden, zien Villa Catharina meteen liggen. Het is dan ook een pand dat in het oog springt, mede dankzij de vrije ligging aan een weiland langs de Dommel. De vele gezichten van Villa Catharina zijn afgebeeld op deze pagina en échte Boxtelaren kunnen zich een aantal van deze beelden vast nog wel herinneren.

In 1903 was de Bosscheweg nog een straat met klinkers die gold als een belangrijke doorgaande weg.
Op deze ingekleurde foto uit 1910 is te zien dat Villa Catharina niet altijd wit is geweest maar oorspronkelijk rode stenen had.
In 1940 was het pand een woonhuis. Diverse Boxtelse notabelen woonden er.
Beeld van de Bosscheweg in 1949 met aan de rechterkant Villa Catharina. De klinkers hadden toen al plaatsgemaakt voor asfalt. De weg werd in die tijd veel gebruikt door automobilisten, als onderdeel van de doorgaande weg van Amsterdam naar Maastricht.
Villa Catharina was jarenlang een befaamd restaurant en verwierf faam voor de voor die tijd hoogstaande kwaliteit van eten en deftige inrichting. De specialiteit van het huis was een 'Buffet de Poissons' waarbij gasten allerlei visgerechten geserveerd kregen. Natuurlijk werden de diverse gangen geserveerd met passende wijnen...
Villa Catharina was in 1957 wit geschilderd en maakte naam als restaurant en hotel.
Straatbeeld van de Bosscheweg in 1960 met Villa Catharina zoals veel Boxtelaren het kennen: met veel reclame-uitingen...
In 1992 startte een verbouwing van de markante villa. Toch bleef het pand lange tijd een verpauperde indruk houden.