de paddenstoelenwerkgroep van de wnlb, actief sinds 2008
'Mysterieus organisme, die paddenstoel'
ANNELIEKE VAN DER LINDEN
De meeste mensen denken bij een paddenstoel aan de traditionele vorm van een 'hoedje' met een steel. ,,De paddenstoel heeft echter allerlei verschijningsvormen: van klein tot groot en in allerlei kleuren. De ene week loop je in het bos en zie je niets, een week later staat dezelfde plek vol met paddenstoelen. Het is een mysterieus organisme", aldus Cor Kievit. In 2008 richtte hij de Paddenstoelenwerkgroep op, onderdeel van de Werkgroep Natuur- en Landschapsbeheer Boxtel (WNLB), die het 25-jarig jubileum viert.
,,Eigenlijk ben ik geïnteresseerd in alles wat met natuur te maken heeft. Maar als ik bij alle activiteiten van de WNLB aanwezig zou zijn, was ik nooit meer thuis", grinnikt Kievit. Sinds 2002 heeft hij zich dan ook in één onderwerp verdiept: de paddenstoel. ,,En dat is al tijdrovend genoeg..." Zo is de Boxtelaar lid van de afdeling Tilburg van de Vereniging voor Veldbiologie, trekt hij wekelijks met loep en een encyclopedie - 'mijn bijbel'- de natuur in met een vriend. Daarnaast is hij coördinator van de lokale Paddenstoelenwerkgroep. ,,En dat houdt in dat ik ook wekelijks met déze werkgroep in de natuur te vinden ben."
Zeven jaar geleden werd Kievit door de WNLB gevraagd een werkgroep voor paddenstoelen op te richten en inmiddels bestaat het clubje uit acht leden. Hoewel er het hele jaar door paddenstoelen te zien zijn, is de werkgroep actief van eind juli tot en met de vorstperiode. ,,Iedere donderdagmiddag gaan we de natuur in", vertelt Kievit. ,,We begonnen in Sparrenrijk, maar bezoeken ook regelmatig andere natuurgebieden in de gemeente Boxtel."
Paddenstoelen verrichten goed én slecht werk. Kievit: ,,De schimmels ruimen resten hout en bladeren op en verwerken het tot humus, vruchtbare grond. Als ze dat niet deden, konden we niet meer over straat vanwege de stapels bladeren. Helaas heb je ook paddenstoelen die gezonde bomen aantasten, zoals de dikrandtonderzwam die op de kastanjeboom bij de Zwaanse Brug zit. De boom is verzwakt door de kastanjebloedingsziekte, maar zeker ook door deze zwam."
Jaarlijks wordt door de lokale werkgroep een inventarisatielijst samengesteld met de paddenstoelen die worden aangetroffen. Daar zitten regelmatig 'rode lijstsoorten' bij: zeldzame paddenstoelen die met uitsterven worden bedreigd. Ook gaat de werkgroep regelmatig op excursie naar andere natuurgebieden. ,,Op andere ondergronden groeien weer andere soorten", legt Kievit uit. ,,De meest bijzondere paddenstoelen geven we door aan de Nederlandse Mycologische Vereniging, waardoor we meewerken aan het Nationale Paddenstoelen Bestand."
duivelsei
Hoewel Kievit inmiddels heel wat bijzondere soorten is tegengekomen, noemt hij iedere vondst een feestje. ,,Iedere paddenstoel, hoe groot of klein, heeft speciale eigenschappen." Hij geeft de inktviszwam als voorbeeld. ,,In het begin zie je alleen witte bollen in de vorm van een ei liggen, daar groeit uiteindelijk een zwam uit die op een inktvis lijkt. Vroeger geloofden mensen dat het een creatie van de duivel was." De gekraagde sterzwam, de stekelzwam, een peperbus, een nestzwam waarbij sporen gevormd worden in de eivormige lichaampjes: Kievit raakt er niet over uitgepraat. ,,Het is geweldig interessante materie."
Door onder de paddenstoel te kijken, kun je het best achterhalen om welke soort het gaat, aldus Kievit. ,,Zo lag ik aan de Bosscheweg eens op mijn buik om een foto van de onderkant van een paddenstoel te maken. Er kwam iemand bezorgd naar me toe met de vraag of het wel goed ging", lacht Kievit. Met behulp van foto's, maar ook door sporen (zaden, red.) en draden van de paddenstoel onder een microscoop te leggen, kan de Boxtelaar achterhalen om welke soort het gaat. ,,Ik krijg regelmatig e-mails van mensen met de vraag welke paddenstoelen ze hebben gefotografeerd."
Kievit hoopt dat iedereen de paddenstoelen in de bossen laat staan. ,,Anders lopen mensen heel wat natuurschoon mis. Bovendien bestaan er veel giftige paddenstoelen. Mensen die graag zwammen eten, raad ik aan naar de groenteboer te gaan..." Meer informatie: www.wnlb.nl.
FOTO BOVEN: Coördinator Cor Kievit richtte in 2008 de paddenstoelenwerkgroep op, onderdeel van de WNLB.