villanueva in 's-hertogenbosch is een voorbeeld voor boxtel
Voedseltuin: krachtig door verbindingen
ANNELIEKE VAN DER LINDEN
Een rode container voor afval, groene schaftkeet, kweektunnel, bijenhuis én een perceel dat verdeeld is in twaalf vlakken waar groenten en fruit uit de grond schieten. Wie voorbij Voedseltuin Villanueva aan de Vlijmenseweg in 's-Hertogenbosch komt, kan niet vermoeden dat vrijwilligers er op deze plek onder meer voor zorgen dat de monden van zeshonderd cliënten van de Voedselbank worden gevoed. Initiator én Boxtelaar Theodoor van Leeuwen treft momenteel voorbereidingen voor zo'n tuin in Boxtel. Brabants Centrum nam alvast een kijkje bij Villanueva...
Voedseltuin Villanueva, het perceel van één hectare groot dat nabij het Jeroen Bosch Ziekenhuis ligt, werd in oktober vorig jaar officieel geopend. CCC 's-Hertogenbosch, waarvan Boxtelaar Van Leeuwen directeur is, nam het initiatief voor de realisatie van deze tuin. ,,Deze stichting brengt allerlei partijen in de stad 's-Hertogenbosch bij elkaar en heeft een stimulerende en coördinerende rol", legt Van Leeuwen uit. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van onderwijs, zorg, welzijn, cultuur en bedrijfsleven. ,,We kwamen in 2012 in aanraking met het idee van de toen 13-jarige Dominique Villanueva voor de stad. Ze wilde graag een tuin waar groenten en fruit werden verbouwd voor arme mensen." Het idee sprak Van Leeuwen aan, hij werd projectleider en zocht naar allerlei partijen om de tuin te realiseren.
Inmiddels is de tuin een feit. De officiële opening, mét Dominique Villanueva, vond in oktober 2014 plaats. ,,We hebben de tuin Villanueva genoemd, omdat het 'nieuwe start' betekent", zegt Van Leeuwen. ,,We zijn hier gestart de stad en regio met elkaar te verbinden. Vele partners buiten de stad zijn erbij betrokken. Natuurlijk is de productie van groenten en fruit voor arme mensen in 's-Hertogenbosch het hoofddoel. De tuin brengt echter nog veel meer effecten met zich mee. Zo worden inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt gestimuleerd zich in te zetten voor de tuin, draagt Villanueva bij aan de biodiversiteit, worden groepen ontvangen in de tuin en zal in de toekomst ook natuureducatie worden verzorgd.
Hoewel de Bossche Voedseltuin altijd helpende handjes kan gebruiken, is er inmiddels een aantal vaste krachten actief om Villanueva draaiende te houden. Eén van hen is Ed Houdijk, die samen met Ton Verhaeg de rol van tuincoördinator op zich heeft genomen. Een brief van stichting CCC en de Vincentiusvereniging 's-Hertogenbosch trokken hem over de streep. ,,Anderhalf jaar hoorde ik niets en toen nam Theodoor contact op", grinnikt Houdijk.
DIK IN ORDE
Vijf dagen per week is Houdijk in de Voedseltuin te vinden, tussen 09.00 en 13.30 uur. ,,Al komt het zelden voor dat ik vóór 14.30 uur al thuis ben. Samen met Ton geef ik dagelijks leiding aan de tuin. Natuurlijk lopen we in dit eerste jaar tegen wat dingen aan, maar dat is altijd als je met iets nieuws start. Dit werk geeft veel voldoening. Alles is dik in orde. Op sommige plekken zaaien we nu zelfs voor de tweede keer groente en fruit in."
Achtduizend vierkante meter wordt gebruikt voor voedsel, op het overige gedeelte staan een schaftkeet, container en bijenhal. ,,Voor de bijenhal worden binnenkort bloemen en planten ingezaaid die goed zijn voor de bij", vertelt Houdijk.
Van Leeuwen en Houdijk zijn met name trots op de brede basis achter Voedseltuin Villanueva. Stichting Exodus, Reclassering Nederland, maatschappelijke stages: vanuit allerlei organisaties komen vrijwilligers bij de tuin terecht. ,,In de toekomst is het zelfs heel goed mogelijk dat cliënten van de voedselbank helpen met het plukken van groente en fruit."
wirwar van clubs
Daarnaast zijn allerlei partners en sponsoren bij Voedseltuin Villanueva betrokken. Zo zorgden studenten van de Hogere Agrarische School (HAS) voor het teeltplan op twaalf rechthoekige perceeltjes voor een zo hoog mogelijke productie en staan er bijenkasten van imkerij De Linde uit Olland en 't BijenOord uit Oirschot. ,,De wirwar van clubjes en combinaties maakt deze tuin krachtig. Als er een partij afvalt, heb je zo'n brede basis, waardoor de tuin gewoon kan blijven bestaan", legt Van Leeuwen uit. ,,Bovendien hebben we nul euro te besteden en dat houden we zo. We hebben behoorlijk wat partijen bereid gevonden ons te sponsoren. Ik ben er trots op dat we daarin geslaagd zijn."
En nu komt daar ook een Voedseltuin in Boxtel bij, waarbij er goed gekeken wordt naar de Bossche tuin. ,,De realisatie van een tuin in Boxtel zat al in mijn hoofd tijdens de start van Villanueva", vertelt Van Leeuwen. ,,Zo heb ik een toekomstig jaarverslag geschreven waarin ik meld dat er in 2017 vijf Voedseltuinen in Noord-Brabant bestaan, onder meer in Boxtel en Sint-Oedenrode. Met name Boxtel is voor mij een thuiswedstrijd. Ik ken veel partijen en wat me nu al opvalt, is het grote enthousiasme. Zo doet de gemeente haar nieuwe naam 'Meewerkend Boxtel' echt eer aan. Ik ging op vakantie en vroeg kort daarvoor om een plek voor de Voedselbank. Toen ik weer terugkwam, was er een optie. En waar Voedselbank Boxtel minder cliënten heeft dan in 's-Hertogenbosch, willen we toch een perceel van één hectare voor de Voedseltuin. Dat is een mooie maat en je kunt de groenten en fruit ook aan andere partijen beschikbaar stellen."
Het perceel aan de Parallelweg Zuid dat in beeld is voor Voedseltuin Boxtel, is 2,3 hectare groot. Een gedeelte is voor Helicon Opleidingen. Bij de Voedseltuin Villanueva zie je het al en in Boxtel gaat het ook gebeuren: hier is een hele wereld bezig met armoedebestrijding."
