veel festiviteiten rond '150 jaar spoor' op 2 en 3 mei
Boxtel zonder spoor? Onvoorstelbaar!
MARC CLEUTJENS
Bestijg den trein nooit
zonder uw valies met dromen,
dan vindt ge in elke stad
behoorlijk onderkomen.
Prachtige dichtregels van Jan van Nijlen uit 1931, geschreven als een 'Bericht aan den Reiziger' en passend bij de geschiedenis van de spoorwegen. Boxtel staat in het weekeinde van zaterdag 2 en zondag 3 mei uitgebreid stil bij 150 jaar spoor. Op 1 mei 1865 werd het eerste station in gebruik genomen en kon Boxtel voortaan per trein - vanuit Tilburg - bereikt worden. Dat historische feit wordt herdacht met heel veel festiviteiten.
Onder de paraplu van de Heemkundekring Boxtel is een werkgroep onder leiding van Ad Ligtenberg sedert 2012 actief om een passend herdenkingsweekend te organiseren dat 150 jaar spoor in Boxtel markeert. De plannen om enkele activiteiten op te zetten, zijn volgens Ligtenberg 'een beetje' uit de hand gelopen. ,,Waar we begonnen met het idee om een boek te publiceren, ligt er nu een hele waslijst aan geweldige evenementen die allemaal openbaar toegankelijk zijn."
Met Bert Snellaars en Sjak Doms is een clubje gevormd dat het programma vormgeeft, terwijl spoorkenner Jos Mandos een boek uitgeeft over 150 jaar spoor. ,,Wat mooi is, is dat zoveel mensen ons met raad en daad bijstaan", glundert Ligtenberg. ,,Overal waar we aan de bel trokken, was meteen enthousiasme te bespeuren en konden we rekenen op ondersteuning." Het heeft ertoe geleid dat zaterdag 2 en zondag 3 mei propvol zitten met groot en klein spoorvertier.
SPONSORS
Dat Boxtel zo uitpakt om de spoorweghistorie te herdenken, is volgens Ligtenberg niet meer dan logisch. ,,Wie kan zich Boxtel voorstellen zonder station, zonder treinverbinding? Het lijkt zo vanzelfsprekend dat hier een trein stopt. Maar veel gemeenten hebben zo'n voorziening niet. En Boxtel plukt er al 150 jaar de vruchten van, ook al lijkt dat spoor zo vanzelfsprekend."
De werkgroep is blij met alle hand- en spandiensten die vrijwilligers leveren, maar ook met bijdragen van het bedrijfsleven, in geld en natura. ,,Zonder die enorme steun hadden we dit nooit kunnen organiseren", zegt werkgroeplid Snellaars. Hij noemt hoofdsponsor Rabobank, de Werkgeversvereniging Boxtel en Brabants Centrum, maar ook kleinere ondernemers uit de Stationsstraat. ,,Samen werken ze aan de bouw van een klein spoorlijntje. De één levert hout, de ander de schroeven. En met de smid wordt het een echte spoorlijn."
PROGRAMMA
Het programma omvat tal van activiteiten. ,,Grootse plannen zoals een stoomtreinrit of een rit met een antieke dieseltrein hebben we moeten laten varen omdat die veel te duur waren", zegt Ligtenberg. Het alternatief is wat kleinschaliger, maar zeker zo leuk, vindt hij.
Het officiële programma start zaterdag 2 mei om 11.00 uur met de onthulling van een kunstwerk en een zogeheten Pegasusbankje op het Stationsplein. Aansluitend vindt in MuBo de presentatie van het boek van Jos Mandos plaats. Op beide dagen worden in en om het station en in de Stationsstraat activiteiten gehouden, zoals een straatspoor waarop ritjes gemaakt kunnen worden.
In MuBo is een expositie ingericht, in de Croonpassage zijn historische foto's te zien. In het Jacob-Roelandslyceum wordt een bescheiden modelspoorbeurs gehouden en zijn modelbanen te zien. Straattoneel van Teejatergroep Orion en muziek van Big Band Boxtel en Stripe Big Band maken het feest compleet.
Het complete programma van 150 jaar spoor in Boxtel wordt donderdag 30 april uitgebreid belicht in Brabants Centrum.
Wees vooral niet verbaasd dat,
langs gewone bomen,
een doodgewone trein
u voert naar 't hart van Rome.
FOTO BOVEN: Bert Snellaars verzorgt deze week met drie machinisten presentaties over 150 jaar spoor op basisscholen. Vorige week was hij als eerste te gast op De Hobbendonken. (Foto: Peter de Koning).
straatexpositie met afbeeldingen van vroeger en nu
Stationsstraat, gevangen in 119 foto's
ANNELIEKE VAN DER LINDEN
De aanleg van de Stationsstraat in Boxtel was een haastklus. ,,Door gesteggel over grond werd het straatgedeelte van De Comsche Hoeve tot het NS-station pas aangelegd in dezelfde week dat de eerste trein door Boxtel kwam", aldus Dik Bol, voorzitter van Heemkundekring Boxtel en bewoner van de Stationsstraat. Om stil te staan bij het 150-jarig jubileum, hangen vanaf maandag ruim honderd foto's achter winkeletalages en woonkamerramen. Ook het bijzondere straatproject van fotograaf Stef Schellekens wordt hierin meegenomen...
Voordat de Stationsstraat geleidelijk vol kwam te staan met woningen, liep de weg door een weiland. ,,De eerste 35 jaar werd er weinig gebouwd. Dat had te maken met kasteelheer Mahie, die van het gebied een grote tuin wilde maken. Toen hij overleed en zijn weduwe achterbleef, nam zij genoegen met het kasteel. Daarna kwam de woningbouw op gang", legt Bol uit. Hij benadrukt dat het gedeelte vanaf de Zwaanse Brug tot de Comsche Hoeve eeuwen ouder is.
Toen het 150-jarig jubileum van het straatgedeelte in beeld kwam, is de Heemkundekring Boxtel foto's gaan verzamelen. ,,Met name ansichtkaarten met afbeeldingen van de straat kwamen tevoorschijn", aldus heemkundige Bol. Uit alle historische afbeeldingen is een selectie van 95 foto's gemaakt die vanaf maandag tot en met eind mei in de Stationsstraat te zien zijn.
KOFFER MET GELD
Voor heemkundige Bol is de straat meer gaan leven na de zoektocht naar foto's en verhalen. ,,Als ik langs bepaalde woningen loop, weet ik nu wat daar zich in de historie heeft afgespeeld." Zo werden er jaren geleden in een huis aan de Stationsstraat Belgische vluchtelingen opgevangen. ,,Toen zij met de trein naar huis gingen, bleef een koffer staan. Die bleek barstensvol met geld te zitten. Vervolgens heeft de bewoner een advertentie in de krant gezet om te zoeken naar de eigenaar van het valies met geld. Wat er uiteindelijk met het geld is gebeurd, is onduidelijk", grinnikt Bol.
De heemkundige kwam in aanraking met Stef Schellekens, eigenaar van de Firma Fotografie en voormalig bewoner van de Stationsstraat. Hij gebruikte de straat voor een bijzonder fotoproject. ,,Toen ik op vakantie was in Italië, kwam ik tot het idee om foto's van de straat te maken vanaf mijn balkon. Op die manier zie je de structuren en het lijnenspel van de straat en schaduwen heel goed."
Schellekens herhaalde het project anderhalf jaar geleden in de Stationsstraat. ,,Ik heb aan bewoners gevraagd of ik vanuit hun slaapkamerramen foto's mocht maken." Dat resulteerde in fraaie composities, waarvan er 24 tijdens de straatexpositie te zien zijn. ,,Ik vond het belangrijk om alles in het goede moment te vangen", aldus Schellekens. ,,En dat moment is waar timing en toeval samenvallen."
