• BETUWELIJN OP DE SCHOP • MEER TREINEN DOOR BRABANT
Boxtel alert op extra goederentreinen
MARC CLEUTJENS
De Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen is deze week begonnen met de aanleg van de aansluiting op de Betuwelijn. Omdat de werkzaamheden tot 2022 gaan duren, is de capaciteit van de goederenspoorlijn in Nederland beperkt en worden meer treinen over reguliere routes geleid. Ook op Boxtels grondgebied gaan de komende jaren meer goederentreinen rijden, vooral op dagen dat de Betuwelijn volledig buiten gebruik is.
Boxtel bewaart weinig goede herinneringen aan goederentreinen. In 1989 ontspoorde ter hoogte van de Parallelweg-Zuid een vrachttrein die geladen was met giftige stoffen. Enkele wagons vlogen in brand, het baanvak was dagenlang gestremd. Wonderwel raakte niemand gewond. In 2005 liepen ter hoogte van Sparrenrijk enkele goederenwagens uit de rails. Ook toen was de schade groot, maar vielen gelukkig geen slachtoffers te betreuren.
Een recente botsing tussen een personentrein en een goederentrein bij Tilburg heeft de discussie over het intensieve transport per spoor weer doen oplaaien, zeker nu door de werkzaamheden aan het Duitse deel van de Betuweroute veel meer goederentreinen over de Brabantroute geleid zullen worden. Deze route voert vanuit Breda en Tilburg langs Boxtel richting Venlo.
ECONOMISCHE CRISIS
Volgens een woordvoerder van de gemeente Boxtel maken cijfers duidelijk dat de Brabantroute momenteel niet overbelast wordt. Mede door de economische crisis is het goederenvervoer per spoor teruggevallen tot circa vijftig treinen per etmaal. De capaciteit is vastgesteld op 92 treinen, dus er is in het spoorboekje ruimte voor meer treinen.
Boxtel heeft berekend dat het aantal goederentreinen op de Brabantroute wel eens zou kunnen groeien naar honderd tot maximaal honderdvijftig per etmaal. ,,Maar dat gebeurt alleen als de Betuwelijn helemaal gestremd is en dat zal dit jaar gedurende zes weekeinden het geval zijn. Mogelijk gaat de lijn later in 2015 ook voor enkele weken gedeeltelijk dicht en zal slechts één spoor beschikbaar zijn. Ook dan zullen er meer goederentreinen gaan rijden."
Volgens de zegsman van de gemeente Boxtel maken spoorvervoerders goede afspraken om het transport zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. ,,De samenstelling van treinen kan op rangeerterreinen zo worden aangepast, dat de beschikbare capaciteit van alle spoorlijnen optimaal benut wordt en geen overbodige treinritten gemaakt hoeven worden." De overheid ziet hier volgens Boxtel nauwlettend op toe.
RISICOPLAFONDS
De gemeente Boxtel zit volgens de woordvoerder niet zelf aan tafel met de spoorwegen. Rijk en provincie praten namens alle lokale overheden met de vervoerders om het goederentransport in goede banen te leiden. Doordat Noordrijn-Westfalen aan de slag gaat met de aansluiting met de Betuwelijn, is twee jaar geleden al gestart met het maken van plannen die extra hinder moeten voorkomen.
,,Natuurlijk ontkomt ook Boxtel niet aan extra treinen. Sowieso rijden over de Brabantroute treinen met gevaarlijke stoffen omdat die richting Chemelot in Geleen rijden. De Betuwelijn is hiervoor geen optie." Maar, zo benadrukt de zegsman, de afspraak met het Rijk is dat de capaciteit van de Betuwelijn optimaal wordt benut voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.
Staatssecretaris Wilma Mansveld onderstreepte dat deze week in een brief aan de Tweede Kamer. ,,De resterende capaciteit van de Betuweroute is primair bedoeld voor de afwikkeling van treinen met gevaarlijke stoffen." Ze geeft evenwel aan dat de Brabantroute een goed alternatief is als de Betuwelijn niet of onvoldoende beschikbaar is. Mansveld geeft aan dat de Wet Basisnet, die vorige week van kracht werd, regelt dat op alle spoorlijnen 'risicoplafonds' zijn vastgesteld.
VERTROUWEN
Het gemeentebestuur vertrouwt erop dat de hogere overheden nauwlettend toezien op de naleving van de risicoplafonds. ,,Er liggen keiharde toezeggingen dat continu gemonitord wordt of veiligheid en leefbaarheid gewaarborgd zijn in de steden en dorpen langs het spoor", stelt de woordvoerder. ,,Er wordt heel streng getoetst en wettelijke normen mogen beslist niet overschreden worden. Dat geldt ook voor geluidsnormen. Die liggen vast en mogen door de tijdelijke klus in Duitsland beslist niet opgerekt worden om zo meer treinen door te laten."
Boxtel rekent niet op financiële compensatie van het Rijk. Die is wel beschikbaar voor bijvoorbeeld Tilburg, Dordrecht en Zwijndrecht. ,,Maar die steden zijn aangemerkt als een knelpunt op het gebied van veiligheid, Boxtel is dat niet. Ook verwachten we niet dat er extra middelen komen voor versnelde geluidssanering. Elders is de nood kennelijk hoger."
