Een archiefopname van kasteel en park Stapelen, enkele jaren geleden gemaakt om de cultuurhistorische as met de Sint-Petrsbasiliek te verbeelden. (Foto: gemeente Boxtel/Karel Tomei).
Een archiefopname van kasteel en park Stapelen, enkele jaren geleden gemaakt om de cultuurhistorische as met de Sint-Petrsbasiliek te verbeelden. (Foto: gemeente Boxtel/Karel Tomei). Foto: Gemeente Boxtel/Karel Tomei

PATERS ASSUMPTIONISTEN VIEREN EEUWFEEST MET HELE GEMEENSCHAP

Poorten van Stapelen gastvrij open voor Boxtelaren

MARC CLEUTJENS

De paters assumptionisten wonen in 2015 honderd jaar in kasteel Stapelen. Waar de paters de voorbije decennia vooral een beschermd en teruggetrokken leven leidden en Stapelen een welhaast verborgen plekje in hartje Boxtel was, is de tijd aangebroken om de poorten gastvrij open te maken voor alle inwoners. Het eeuwfeest van de paters assumptionisten is het begin van een nieuwe periode waarin Stapelen een plek wordt voor verwondering, beleving en religie.

Theodoor van Leeuwen zegt het met nadruk als hij de plannen voor het eeuwfeest in en om het middeleeuwse kasteel aan de zuidkant van de Boxtelse dorpskom ontvouwt: Stapelen wordt géén kermisterrein. Als woordvoerder van de Werkgroep 100 jaar Stapelen maakt hij wel duidelijk dat er een frisse wind waait achter de muren van het kasteel waar momenteel nog acht paters wonen.

,,Waar de poorten vroeger veelal gesloten bleven, willen de paters nu hun dankbaarheid tonen voor de gastvrijheid die ze altijd hebben gekregen in Boxtel", stelt Van Leeuwen. ,,Het cadeautje dat ze in hun jubileumjaar aanbieden is bijna te mooi om uit te pakken: een kasteel, een park en een stadslandgoed."

De Werkgroep 100 jaar Stapelen bestaat naast Van Leeuwen uit inwoners die zich betrokken voelen bij Stapelen en goede contacten hebben in het verenigingsleven. Het zijn naast directeur Sjaak Beirnaert van de Assumptiestichting onder meer Wim Ketelaars (Boxtel Vooruit), Gerard Schraverus (Seniorenraad en Kunststichting Boxtel), Laurens Felix (MIK), Paul van Alphen (muziekleven) en Ghislaine de Brouwer (onderwijs).

Een comité van advies geeft tips om de toekomst van Stapelen vorm te geven en bestaat uit Hubert-Jan Henket, Hein van Asperen, Marc Hoyng, Giel Janssen en Liesbeth Jans. ,,Het comité is een belangrijk klankbord en zet deuren open die voor onze activiteiten van groot belang kunnen zijn", aldus Van Leeuwen.

STILTEMOMENT

Hoewel de activiteitenlijst voor het jubileumjaar nog niet helemaal klaar is, staat nu al vast dat Stapelen gaat bruisen in 2015. De officiële opening van het eeuwfeest staat gepland op 10 mei als ook het door SintLucas-studenten ontworpen stiltemoment wordt onthuld. Het object werd vorig jaar in een proefopstelling geplaatst nabij de plek waar tot voor kort de Mariagrot stond. De onthulling zal verricht worden door overste Jan Zuiker en wethouder Peter van de Wiel.

De Boxtelse bevolking is zaterdag 16 mei welkom als een groot feest in en om Stapelen wordt gehouden. De paters assumptionisten bieden de inwoners gastvrij een onvergetelijke viering aan, die begint met een eucharistieviering in de Sint-Petrusbasiliek. Burgemeester Mark Buijs zal vervolgens de opening verrichten, samen met reus Jas de Keistamper, Boxtel's Harmonie, Gildenbondsharmonie en gilde Sint-Barbara & Sint-Joris.

,,Muziek, theater en dans zorgen voor de juiste feestelijke ambiance", zegt Van Leeuwen. Met de paters verwacht hij vele duizenden gasten. Die kunnen onder meer een kijkje nemen bij een zogeheten zaagselmozaïek, dat gedurende de zomermaanden te bezichtigen zal zijn. Het mozaïek was vroeger te zien toen rond kasteel Stapelen een processie werd gehouden die herinnerde aan het Boxtels bloedmirakel.

SPIEGELTENT

De thuisbasis voor de tientallen, misschien wel honderden evenementen die vanaf mei rond Stapelen worden gehouden, is een spiegeltent. Die wordt opgebouwd in het prachtige park, nabij de plek waar vroeger de Mariagrot stond. ,,De paters hebben de spiegeltent gehuurd om een mooie tijdelijke locatie aan te bieden aan allerlei Boxtelse verenigingen en instellingen die er hun eigen feestje kunnen vieren", verduidelijkt Van Leeuwen. ,,Inmiddels zijn we al overspoeld met aanvragen voor concerten, uitvoeringen en culturele manifestaties."

Een blik op de lijst laat zien dat er onder meer plek is voor een sponsordiner voor patiënten die lijden aan spierziekte ALS, een concert van het Dükerskoor, een culinaire en muzikale activiteit van de groep Stemvork, een programma voor Eet met je hart, activiteiten voor cliënten van Cello en Zorggroep Elde en een culinaire streekmarkt. ,,Tijdens die markt worden oude ambachten gedemonstreerd en kan het publiek op grote schaal streekproducten kopen", vertelt Van Leeuwen.

De Heilig Bloedprocessie zal, in tegenstelling tot eerdere berichten, niet vertrekken bij Stapelen maar op het vertrouwde adres aan de Burgakker. Na afloop zijn deelnemers echter welkom in de spiegeltent om een drankje te komen drinken. Een korenfestival, een jeu de boulestournooi en een concert van een ballroomorkest maken de lijst compleet. De afsluiting van het programma is op 14 juni. Van Leeuwen: ,,We kiezen voor twee drukke maanden waarin alle activiteiten gebundeld worden."

KUNSTPARK

Park Stapelen zal tijdens het eeuwfeest van de paters assumptionisten omgetoverd worden tot een kunstpark. In overleg met de gemeente Boxtel, de Kunststichting en het Brabants Kenniscentrum voor Kunst en Cultuur (BKKC) is gekozen voor 'Kunst op Stapelen', een manifestatie die vijftien aansprekende kunstwerken naar Boxtel zal halen.

Van 17 mei tot 27 september zijn de creaties te bewonderen; een vakjury zal inzendingen van professionele kunstenaars beoordelen. ,,Uiteindelijk worden de vijftien beste kunstwerken gekozen", aldus Van Leeuwen. De jury bestaat uit Liesbeth Jans (BKKC), Hannie van Schijndel (Kunststichting), Edith Kolkman (landschapsarchitect) en pater Jan Zuiker.

,,Als alle festiviteiten achter de rug zijn, zal de Werkgroep 100 jaar Stapelen uitgebreid gaan evalueren", legt Van Leeuwen uit. ,,Dat is belangrijk omdat we uit het enorme aanbod van activiteiten enkele krenten uit de pap willen vissen. Dat worden de evenementen die vaker terug zullen keren om kasteel en park Stapelen zo structureel een plek te geven in de harten van alle Boxtelaren. Door vaker evenementen te organiseren, wordt de band tussen paters en inwoners verstevigd."

STADSLANDGOED

Los van alle festiviteiten wordt momenteel gewerkt aan de inrichting van stadslandgoed Stapelen. Woordvoerder Van Leeuwen is daarbij als adviseur betrokken. Het stadslandgoed heeft een oppervlakte van 26 hectaren, die in eigendom zijn bij acht grondeigenaren. Onder hen zijn de paters assumptionisten die op en rond Stapelen zes hectaren bezitten. De stichting Dommelbimd, die een stukje Dommelnatuur kon verwerven dankzij crowdfunding, bezit tien hectaren.

Belangrijk is volgens Van Leeuwen dat er draagvlak is voor het visiedocument dat vorige week aan de orde kwam tijdens een beeldvormende raadsvergadering in de ridderzaal van Stapelen. Later zal de politiek een oordeel moeten vellen over de toekomst van Stapelen. Dan zal ook gekeken worden naar de definitieve invulling van het terrein waar thans nog het klooster van de zusters Oblaten staat aan de Prins Hendrikstraat. ,,Op die plek willen we woningbouw realiseren om de plannen voor het stadslandgoed te kunnen financieren", stelt Van Leeuwen.

PROMOTIE

De paters assumptionisten hebben met de Werkgroep 100 jaar Stapelen afspraken gemaakt over de promotie van alle activiteiten rondom het kasteel. Zo staat vast dat de activiteiten gepromoot zullen worden door Beleef Boxtel. Verder wordt aangehaakt bij de Boxtel-app en zal een website gemaakt worden voor alles wat te maken heeft met het eeuwfeest van Stapelen.

Het uitgangspunt voor de paters is glashelder, zo onderstreept woordvoerder Van Leeuwen. ,,De paters willen de banden aanhalen met de inwoners. Ze zeggen: welkom aan iedereen uit Boxtel."

Het ontwerp van het 'stiltemoment' in park Stapelen werd vorig jaar op ware grootte opgebouwd door studenten van SintLucas, de buren van de paters assumptionisten. (Foto: Gerard Schalkx).
Kasteel Stapelen dateert uit de Middeleeuwen en biedt sinds 1915 onderdak aan de paters assumptionisten.