IGOR VAN LAERE PRESENTEERT ONDERZOEKSRESULTATEN
'Straatleven in Jakarta lijkt op oorlog'
Hulporganisatie Doctors for Homeless, waarvoor Liempdenaar Igor van Laere en zijn echtgenote Jolanda zich inzetten, heeft vorig jaar het leven van 207 straatkinderen in de Indonesische stad Jakarta in beeld gebracht. De resultaten zijn onlangs gepresenteerd aan de zaakgelastigde van de Indonesische ambassade. ,,Het straatleven heeft overeenkomsten met een oorlogsgebied, met overlevingsgedrag en alle gevaren en wonden die deze opleveren."
Het onderzoek kwam tot stand dankzij een royale bijdrage van de Rotary Club Boxtel, Oirschot & Haaren. Daarnaast kreeg Van Laere voor zijn project financiële steun van Stichting Woudbloem onder leiding van Willy van Zuijlen, die de opbrengst van het Liempds Tourspel met Koen de Kort in 2013 aan dit doel schonk. Het gilde Sint-Antonius Abt zamelde geld in tijdens de opening van schietterrein Antonius Bleek en ook de opbrengst van de kerstcollecte van Vrouwencontact Liempde en het Katholiek Vrouwen Gilde Boxtel werd aan het onderzoek besteed.
,,En de Boxtelse Rotary-leden Bernard Vekemans en Jos Geerts hebben vanuit hun jarenlange betrokkenheid met projecten in het buitenland opgetreden als waardevolle adviseurs", aldus Van Laere. Eerder deze maand, tijdens de Indonesiëdag van Rotary Nederland in Bronbeek, zijn de resulaten gepresenteerd aan de Indonesische zaakgelastigde Bonifatius Herindra.
,,Tijdens ons verblijf in Bandung zijn mijn vrouw Jolanda en ik in het voorjaar van 2012 op bezoek geweest bij Kampus Diakonia Modern (KDM) in Jakarta. Dit is een organisatie die sinds 1972 hulp, opvang en scholing biedt aan kinderen die zij zelf op straat ontmoeten. Ons bezoek heeft geleid tot een samenwerking tussen KDM en stichting Doctors for Homeless, om aandacht voor sociaal medische problemen en lessen van de straat te delen."
Interviews
Na het ontwikkelen van een vragenlijst werden vorig jaar met hulp van Noor Tromp van de Radboud Universiteit in Nijmegen vier straatwerkers en tien Indonesische studenten getraind om tijdens interviews op straat gegevens te verzamelen. In tweetallen trokken ze door de arme wijken van Jakarta en aangrenzende steden. Zo werden 207 kinderen, in leeftijd variërend van 6 tot en met 18 jaar, op zeventien locaties geïnterviewd.
,,Alle kinderen kregen een voedzame maaltijd, schoon drinkwater en voorlichting over hygiëne en misbruik van middelen. De resultaten uit de interviews zijn zowel schokkend als verwacht. Het straatleven heeft overeenkomsten met een oorlogsgebied, met overlevingsgedrag en alle gevaren en wonden die deze opleveren", zegt Van Laere.
Alle straatkinderen kwamen uit arme, laaggeschoolde en grote gezinnen met gemiddeld vijf kinderen. Maar er waren ook gezinnen van dertien kinderen bij. Menig straatkind trok op met broertjes of zusjes. Van 33 kinderen was de vader inmiddels overleden en van vier kinderen de moeder. Zoveel overleden ouders van jonge kinderen betekent een ongezonde leefstijl, slechte gezondheid of dodelijk ongelukken bij vooral de vaders. Of gebrekkige toegang, kwaliteit en betaalbaarheid van de locale gezondheidszorg.
Onderwijs
Een kwart van de straatkinderen was door de ouders gedwongen op straat bij te dragen aan het levensonderhoud van de familie. Anderen waren zelf vertrokken, mee met vrienden. Met muziek maken, bedelen en spullen verkopen waren de kinderen vier tot twaalf uur per dag doende. Veel kinderen gaven hun geld uit aan gamen in internetshops en aan sigaretten, pillen en alcohol. Een derde bracht de nacht door rond een station, op een markt, een moskee of onder een brug. De andere kinderen vonden onderdak bij familie of bekenden. Van de buitenslapers had bijna niemand contact gehad met organisaties voor opvang.
Met onderwijs was het droevig gesteld, meldt Van Laere. Een kwart van de straatkinderen kon niet lezen of schrijven. Bijna een op de vijf was nog nooit naar school geweest. Twee derde ging in de periode voor het interview niet naar school; meer jongens dan meisjes. Een enkeling was op straat iemand van een hulporganisatie tegengekomen die hulp aanbood voor toegang tot onderwijs of les gaf op straat, meestal lezen uit de Koran.
Gezondheid
De gezondheid van de straatkinderen was verontrustend slecht. De onzekerheid van het straatleven, of je mishandeld of beroofd wordt, maakte dat twee op de drie kinderen vertelde verdrietig en bang te zijn. Bijna alle 67 meisjes zeiden bang te zijn. De meeste kinderen waren ooit mishandeld.
Van Laere: ,,Ook het gebruik van verslavende middelen was schokkend hoog. Van 82 jongens in de leeftijd van 6 tot 12 rookte 16 procent en dat aantal liep op tot 90 procent bij de 16- tot 18-jarigen. Een op de drie meisjes van 13 tot 15 jaar rookte. Tevens gebruikten de straatkinderen alcohol, snoven zij lijm en namen ze diverse pillen die op straat verhandeld werden."
Het straatleven zorgde voor een slechte hygiëne, zegt de Liempdse medicus, die jarenlang zelf als daklozenarts werkzaam was in Amsterdam. Momenteel werkt hij als zelfstandig geneeskundige in de sociaal-medische zorg. Bovendien is Van Laere een van de kartrekkers van de Nederlandse Straatdokters Groep. Ruim een derde van de ondervraagde kinderen in Jakarta en omgeving droeg geen schoenen en zag er door hun schamele kleding slordig en onverzorgd uit, stelt Van Laere. ,,De kinderen meldden vaak klachten van de longen, gebit, huid en diarree. Desondanks was een op drie straatkinderen nog nooit bij de dokter geweest. De helft had gebitsproblemen, terwijl driekwart nooit bij een tandarts was geweest. De drempel naar de gezondheidszorg is hoog en vereist een identiteitsbewijs en inschrijfgeld voor een huisartspraktijk."
Dromen
Ondanks hun armoedige afkomst en ontberingen van het straatleven hadden de kinderen dromen over wat ze later wilden worden, zo meldt Van Laere. ,,Bijna de helft van de jongens zag zichzelf als soldaat, agent of voetballer. De helft van de meisjes droomde van een toekomst als dokter of onderwijzeres. Van vooral de dakloze meisjes in Jakarta leerden we wat er nodig is: toegang tot onderwijs en gezondheidszorg. Net datgene waar ook de Rotary Club zich hard voor maakt."
Meer informatie is te vinden op www.doctorsforhomeless.org.
FOTO BOVEN: Liempdenaar Igor van Laere zet zich al jaren in voor hulp aan daklozen in Indonesië. Onlangs presenteerde hij de resultaten van een onderzoek dat vorig jaar werd uitgevoerd in Jakarta. (Foto: Gerard Schalkx).
SPPiLL ZOEKT DEELNEMERS IN LIEMPDE
Verbetering van boerenerven
Stichting De Brabantse Boerderij wil in Liempde de specifieke kenmerken van een zevental authentieke erven versterken om de cultuurhistorische uitstraling te verbeteren. De Stichting Promotie Projecten in Leefbaar Liempde (SPPiLL) zoekt geschikte locaties in het centrum of aan de rand van Liempde.
Grondeigenaren die interesse hebben, kunnen zich melden via telefoonnummer 06-83 24 62 26 of een e-mail sturen naar info@sppill.nl. Hoe ouder de erven, hoe meer lokale materialen gebruikt worden. Bij de locatiekeuze speelt de authenticiteit de grootste rol. Het is een meerwaarde als op het erf een oude boerderij of een oud woonhuis gevestigd is.
Verder is het belangrijk dat de erven goed zichtbaar zijn voor voorbijgangers en dat het erf minimaal vijf keer twee dagen toegankelijk is voor het publiek.