In opdracht van het bestuur van de Verrijzenisparochie start het Boxtelse adviesbureau Dedato.nu een onderzoek naar de toekomst van de Heilig Hartkerk. Het rijksmonument wordt begin januari 'onttrokken aan de eredienst'. (Foto: Peter de Koning).
In opdracht van het bestuur van de Verrijzenisparochie start het Boxtelse adviesbureau Dedato.nu een onderzoek naar de toekomst van de Heilig Hartkerk. Het rijksmonument wordt begin januari 'onttrokken aan de eredienst'. (Foto: Peter de Koning). Foto: Peter de Koning

• 'SLOOP RIJKSMONUMENT NIET AAN DE ORDE' • 'INBRENG BUURT EN WIJK BELANGRIJK'

Heilig Hartkerk vraagt subsidie toekomstonderzoek

PETER DE KONING

Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de toekomst van de Heilig Hartkerk. Na de laatste viering op 4 januari 2015 verdient het gebouw een passende invulling die recht doet aan de monumentale en emotionele waarde van het gebouw voor Boxtel. Een uitgebreid haalbaarheidsonderzoek moet de kansen in kaart brengen. Specialist Sanne de Koning van het Boxtelse adviesbureau Dedato.nu wil hiermee zo snel mogelijk starten.

Een formele opdracht voor het onderzoek heeft Sanne nog niet. Ondertussen heeft ze al een jaar contact met het bestuur van de Verrijzenisparochie. Ze vertelt: ,,De afgelopen tijd staken we alle energie in het aanvragen van provinciale subsidie uit de pot Cultureel Erfgoed voor het uitvoeren van het haalbaarheidsonderzoek. Woensdag 1 oktober startte de aanvraagperiode en meteen die dag konden we de aanvraag indienen. We wilden beslist de eerste zijn want in die pot zit anderhalve ton, genoeg voor zes herbestemmingsprojecten. We hopen dat het lukt. Mochten we bij de provincie mis pakken, dan kunnen we het bij de rijksoverheid proberen, maar dat betekent tijdverlies."

Voor de provincie is het belangrijk dat gemeente en bisdom herbestemming steunen en actief meewerken. Het parochiebestuur is dan ook blij met de positieve en meedenkende opstelling van het college van B en W. De gemeente staat voor 6.000 euro garant voor de subsidieaanvraag, meldde deze krant vorige week. Het college neemt ook zitting in de klankbordgroep van de Verrijzenisparochie.

Mentaal proces

,,Het parochiebestuur en de parochianen hebben tijd nodig om te wennen aan de situatie", vertelt Sanne de Koning. ,,En gelukkig nemen zij die tijd. Bestuur en achterban zijn betrokken en open naar elkaar, dat is belangrijk voor het slagen van dit proces. We merken dat bij alle betrokken partijen de zaken op hun plek vallen, dat ze beseffen hoe de situatie is en hoe we in goede samenwerking met elkaar naar de best mogelijke oplossing kunnen werken, hoe lang dat ook nog mag duren. Dat mentale proces is nu ver genoeg om direct van start te kunnen gaan zodra de subsidie binnen is."

Het haalheidsonderzoek zal bestaan uit een aantal onderdelen, zoals een inventarisatie van alle betrokken partijen en een technisch onderzoek naar alle gebouwonderdelen. Ook alle juridische aspecten komen aan bod, waaronder het bestemmingsplan dat nu 'Maatschappelijke doeleinden' vermeldt.

De waardeanalyse valt uiteen in een aantal deelaspecten, waaronder cultuurhistorisch, stedenbouwkundig, architectuur/kunsthistorisch en gaafheid. Verder vermeldt het haalbaarheidsonderzoek een verkenning van mogelijke toekomstige functies, een fiscaal en financieel onderzoek en een analyse van het maatschappelijk draagvlak voor diverse vormen van herbestemming.

,,Het vinden van een goede definitieve invulling is een complex proces waarvan we de duur onmogelijk kunnen inschatten", weet bestuurslid Frans van den Berk van de Verrijzenisparochie. ,,Ondertussen is een goede tijdelijke invulling erg belangrijk om de gebouwen te kunnen onderhouden en de waarde in stand te houden. Elke vorm van verloedering willen we voorkomen."

'goede wil is er'

Onderdeel van het haalbaarheidsonderzoek is het in beeld brengen van alle betrokken partijen. Dat zijn er nogal wat, in elk geval het bisdom, parochianen, gemeente, provincie, pastoraal team, kerkbestuur, Monumentenzorg, potentiƫle gegadigden. Van den Berk: ,,Ons doel is een visie die iedereen onderschrijft. Vervolgens nodigen we al die partijen uit om samen een goed plan op papier te zetten. Dat moet lukken, de goede wil is er."

Volgens Sanne kan de inbreng vanuit de buurt en de wijk belangrijk zijn: ,,De parochie in Breukelen ontstond ruim een eeuw geleden en is opgebouwd en vormgegeven door de inwoners zelf. De directe betrokkenheid van de mensen heeft daarom een ander karakter dan bijvoorbeeld in een parochie die al eeuwen bestaat. Dat verdient aandacht."

Het predikaat rijksmonument kreeg de Heilig Hartkerk onder andere vanwege het interieur. Zaken als muurschilderingen, meubilair, glas in lood en de prachtige vloer zijn van hoog niveau en perfect onderhouden. Na de laatste viering op 4 januari verhuizen enkele spullen naar de Sint-Petrusbasiliek. Hoe meer uit de kerk, des te minder monument, zou je kunnen denken.

Sanne spreekt dat tegen: ,,Dat kun je zo niet zeggen. Immers, het hele kerkgebouw is rijksmonument, dus ook de buitenkant. Wat er precies uit de kerk verhuist, en waarom het ene wel en het andere niet, zijn vragen die we goed moeten bekijken in samenwerking met de Boxtelse monumentencommissie en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Hoe dan ook, de kans dat de kerk wordt gesloopt is erg klein, bijna verwaarloosbaar. Voor een rijksmonument krijg je bijna nooit een sloopvergunning. Bovendien is de kerk onderdeel van een bijzonder ensemble met de pastorie, Angelaschool en het voormalige klooster Sint-Ursula."

LIEVER NIET OPDELEN

En over de herbestemming: ,,Monumentale krachten zijn vaak ook een belemmering. Veel herbestemmingsfuncties vragen om daglicht, en dan is glas in lood al snel een probleem. Ook de omvang is een factor: je wilt de binnenruimte liever niet opdelen, maar dat beperkt wel meteen het aantal mogelijke functies. En zo spelen talloze factoren een rol in een proces dat veel tijd, aandacht en inzet gaat vergen."