Archief geeft historische documenten vrij

Januari is bij het Brabants Historisch Informatiecentrum (BHIC) ‘openbaarheidsmaand’, een feest voor geschiedkundigen. Voor archieven met een openbaarheidsbeperking van 75 jaar valt het jaar 1945 vrij; een beladen jaar van oorlog en bevrijding, van armoede en honger.

Ook Boxtel komt regelmatig in de stukken voor. Er zijn documenten te vinden over benoemingen van burgemeesters, zo blijkt uit de lijst die het BHIC heeft gepubliceerd. En er bestaan paperassen over de maatregelen die tegen Boxtelse (waarnemend en loco-)burgemeesters zijn genomen in het kader van zuivering of rechtsherstel. Bovendien zijn er papieren op te vragen over het Boxtelse gemeentebestuur met als titel: Politieke zuivering. Lijsten en afzonderlijke gevallen tussen 1944 en 1945.

Wie wil weten hoe de Boxtelse politie functioneerde in de oorlogsjaren, kan daarvoor de politionele maandrapporten van 1941 tot en met 1945 inzien. Ook de loonlijsten van de hulppolitie in de jaren 1944 en 1945 zijn gepubliceerd.

NORMALE LEVEN

Daarnaast wordt er meer bekend over de benoeming van en de handhaving door burgemeesters onder het militair gezag. En de liefhebbers van lokale geschiedenis kunnen duiken in een rapport uit 1945 over doelstellingen van het Bureau Landelijk Herstel in Boxtel. Dat was opgericht om onderduikers naar hun normale leven terug te voeren.

Als gevolg van de lockdown zijn deze nieuwe archiefstukken tot en met 19 januari niet in de studiezaal van het BHIC te raadplegen, maar de medewerkers kunnen ze wel voor geïnteresseerden digitaliseren.

MILITAIR GEZAG

Het archief van het Militair Gezag is een van de belangrijkste die dit jaar openbaar worden. Dat wordt in de herfst van 1944 operationeel en onderhoudt de contacten tussen de geallieerde autoriteiten en lokale bestuurders. Bovendien kon het MG de veiligheid en openbare orde herstellen.

Het MG stuitte echter ook op veel onbegrip, omdat het publiek slecht op de hoogte was van wat het bestuursorgaan uitspookte. Toch heeft het veel tot stand gebracht. Zo trad het op tegen plundering en wangedrag door geallieerde troepen. Andere belangrijke taken waren het faciliteren van onderwijs en het zorgen voor goede communicatieverbindingen.